Rehber | Kategoriler | Konular

TORICELLi,

Evangelista; açık hava basıncı üzerinde yaptığı deneyleriyle tanınan İtalyan fizik ve matematik bilgini. 15 Ekim 1608'de İtalya'nın Faenza şehrinde doğdu. Çocukluğunda matematiğe olan merakıyla dikkatleri çekti. 1627'de Roma'ya giderek, hidrolik ilminin kurucusu ve Galile'nin talebesi olan Benedetto Castelli ile birlikte çalıştı. 1632'de Galile ile mektuplaşmaya başladı. 1641'de Castelli'nin tavsiyesi üzerine Galile, Toricelli'yi Tuscany'ye dâvet etti. Galile ile görüştükten birkaç hafta sonra, Galile ölünce, Tuscany büyük dükü Toricelli'yi onun makâmına tâyin etti.

1644'te geometri ve mekanik üzerinde bir kitap yayınladı. Matematik sahasında mühim bir boşluğu dolduran bu kitapta aynı zamanda Galile'nin mekanik üzerindeki ilk çalışması, birbirine bağlı cisimlerin ortak ağırlık merkezleri aşağıya doğru hareket ederken, âni hareket edebilecekleri prensibi bir neticeye bağlanıyordu. Toricelli bu çalışmalarını yaparken açık hava basıncı üzerindeki deneylerine de devam etti. Basınçtan faydalanarak, cıva doldurulmuş tüplerle yaptığı deneyler neticesinde deniz seviyesinde 1 cm2ye düşen basıncı 1033 gr/cm2 olarak tespit etti.

Geometri ve mekanik alandaki fikirleriniyse ilk önceleri kimse önemsemedi. Toricelli aynı zamanda hocası Galile'nin teleskopunu ve kendi mikroskobunu geliştirmeye de uğraştı. 25 Ekim 1647'de Floransa'da öldü.

Yayınlanmamış olan matematik kitabının kıymetiyse ancak bu yüzyılın başında anlaşılabildi. Akademik Çalışmalar isimli kitabı ölümünden sonra defâlarca basıldı.


Konular