Rehber | Kategoriler | Konular
PARiS
Fransa'nın başşehri. Paris Havzasının ortasında, Manş Denizine dökülen Sen Nehrinin ağzından 375 km içeride yer alır. Şehrin nüfûsu iki milyonun üzerinde, metropoliten alanın nüfûsu ise on milyonun üzerindedir. Şehrin alanı 105 km2 olup metropoliten alanla 2118 km2dir.
Paris'te serin yazlar ve oldukça yumuşak kışlarla belirlenen ılıman bir deniz iklimi görülür. Ortalama sıcaklık temmuzda 18°C, ocakta ise 3°C'dir. Yağışlar da yıl içinde dengeli bir dağılım gösterir. Yıllık yağış miktarı 619 mm yi bulur.
Paris'in nüfûsu 19. asrın ortalarında beş yüz bin civârındayken, sanâyileşmenin getirdiği göçlerle 1871'de bir milyonu geçti 1931'de ise beş milyona ulaştı. İkinci Dünyâ Savaşından sonra büyümenin sürmesiyle 1980'li yıllarda metropoliten alan nüfûsu on milyon sınırını aştı. Şehre sonradan yerleşenlerin oranı asıl Parislilerin oranını geçer. Nüfusla ilgili önemli bir özellik de nispeten yaşlı bir nüfûsun bulunması ve evlerin hemen hemen yarısının tek kişiyi barındırmasıdır. Bu arada yabancı uyrukluların oranı da beşte bire yaklaşmıştır. Yabancıların içinde Cezayir, Fas ve Tunus uyruklular ekseriyeti teşkil eder ve bunlar genellikle kötü işlerde çalışırlar. Oldukça kalabalık olan siyahların büyük bölümünü Fransız Antilleri'nden gelen göçmenler oluşturur. Çok eski bir mâziye dayanan Yahûdî topluluğu Marais'te toplanmıştır. Paris aynı zamanda siyâsî sürgünlerle yabancı yazar ve sanatçılar için gözde bir merkezdir.
Paris, Fransa'nın finans ve ticâret merkezi olmanın yanında sanâyi kuruluşlarının da yaklaşık dörtte birini barındırır. Îmâlât sektörünün en gelişmiş dalları otomobil, uçak, elektronik, kimyâ, ilâç ve gıdâ sanâyileridir. Diğer önemli sanâyi dalı mücevherat, deri eşyâ, seramik, kadın giyimi ve parfüm gibi ürünleri kapsayan lüks eşyâ yapımıdır. Ayrıca banliyölerde mobilyacılık, ayakkabı ve optik cihaz yapımı gibi sanâyi dalları da yer alır. Fransız sinemasının odağı durumunda olan Paris'te birçok film yapım şirketi ve stüdyo bulunur. Turizm şehrin önemli bir gelir kaynağıdır. Yine ülkedeki birçok banka, sigorta şirketi ve finans kuruluşunun merkezi de Paris'tedir. Şehir merkeziyle iç banliyölerde toplu taşımacılığı Paris Özerk Taşımacılık İdâresinin (RATP) işlettiği metro ile otobüsler sağlar. Bölgesel Ekspres Şebekesi (RER) yönetimindeki ekspres demiryolu hatları dış banliyölere kadar uzanan geniş bir ağ oluşturur. Fransa'nın kara ve demiryolları bütün istikâmetlerden Paris'te buluşacak şekilde tanzim edilmiştir. Orly ve Charles de Gacılle havaalanları iç ve dış seferlere açıktır.
Paris Üniversitesinin yeniden tanzim edilmesiyle oluşturulan 13 özerk üniversitede yaklaşık 250.000 talebe okur. Belli sahalarda uzmanlaşmış yüksek öğretim kurumları arasında Yüksek Ticâret Araştırmaları Okulu, Politeknik Okulu, Yüksek Öğretmen Okulu ve Siyâsal Bilimler Enstitüsüsayılabilir. Şehirdeki araştırma kurumlarının en meşhuru Pasteur Enstitüsüdür.
Paris şehrinin ilk çekirdeği, M.Ö. 3. yüzyılda Gal kabîlesi tarafından atıldı. M.Ö. 1. yüzyılda Romalıların eline geçen şehir, Sen Nehrinin sol yakasına doğru gelişmeye başladı. Şehrin büyümesinde II. Philippe dönemi (1179-1223) önemli bir dönüm noktası oldu. On altıncı yüzyılda İtalyan Rönesansının tesiri şehrin mîmârî yapısını değiştirdi. On yedinci yüzyılda yeni yolların açılması düzenli bir büyümeyi sağladı. On sekizinci yüzyılda çevredeki köylerle birleşmeye başladığı gelişmelerle berâber zenginlerin evlerinin yer aldığı gösterişli semtlerde ortaya çıktı.
Fransız Devrimi boyunca yaşanan siyâsî olaylar Paris'in merkezi ağırlığını daha da pekiştirdi. Napoléon dönemindeki geniş çaplı bayındırlık işleri ve düzenlemeler şehrin modernleşmesinin ve sanâyileşmesinin yolunu açtı.
İkinci Dünyâ Savaşındaki Alman işgâli sırasında Direniş Hareketinin merkezi olan Paris yine de pek az yıkım gördü. Savaş yaralarının sarıldığı dönemde şehirde toplumsal gerginliklerin yanısıra canlı bir fikir ortamı da hâkim oldu. Mayıs 1968'deki talebe hâdiseleri ülke çapında bir grev dalgasına yol açtı. Bu gelişme Paris'in ekonomik ve toplumsal meselelerinin daha dikkatli ele alınmasına yol açtı.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.