Rehber | Kategoriler | Konular

PAPEN, Franz Von

Alman devlet adamı. 29 Ekim 1879 târihinde, Westfal eyâleti Werl şehrinde dünyâya geldi. Papen zengin bir çiftçinin oğluydu. İlk mesleği, genelkurmayda askerlikti. Birinci Dünyâ Savaşı esnâsında, Washington'da askerî ataşe olarak görev yaptı. Câsusluk ve sabotaj olaylarına adı karışınca 1915'te ABD hükûmetinin isteğiyle geri çağrıldı. 1918 senesinde yarbay rütbesiyle Filistin'de Osmanlı Dördüncü Ordusunda Kurmay Subay olarak bulundu. Alman İmparatorluğu savaştan sonra çökünce, askerlikten istifâ ederek politikaya atıldı. 1932 senesinde Katolik aşırı sağ partide çalışmaya başladı. Bu partinin organı olan Germanie gazetesinin başına geçti. 1 Haziran 1932'de Başkan Paul Von Hindenburg tarafından Başbakanlığa getirildi.

Parlamento desteği olmayan otoriter bir hükûmet kuran Papen, parlamentoda ikinci parti durumunda olan Nazileri yatıştırmak için 15 Haziran'da Nazilerin Milis gücü olan Sturmabteilung'un (SA) çalışmalarına yeniden izin verdi. Kasım 1932'de yapılan seçimlerin ardından güvenoyu alamayınca istifâ etti. Hindenburg'u iknâ edip 4 Ocak 1933'te Hitler'in Başbakan olmasını sağladı ve Hitler'in başkanlığında kurulan hükûmette Başbakan Yardımcısı oldu. Fakat bir süre sonra Nazilerin 1934 senesinde yapmış oldukları kanlı baskıları görünce Hitler'le arası açıldı. Hitler, Papen'i uzaklaştırmak için Avusturya'ya elçi olarak gönderdi. 1939 senesinde ise Türkiye'ye elçi olarak geldi. Papen'in Türkiye'deki görevi Türkiye'yi Almanya aleyhine savaşa sokmamak için üst seviye yöneticilerini iknâ etmekti. Nitekim diplomatik faaliyetleri başarılı olmuştur.

İkinci Dünyâ Savaşı sona erince, 1945 senesinde Amerikan kuvvetleri Papen'i tutuklayarak hapsetti. Nürnberg mahkemeleri Papen'i önce sekiz sene ağır hapse mahkûm ettiyse de suçunu hafif bularak, sonradan berâtına karar verip, serbest bıraktı. Papen bundan sonraki ömrünü hâtıralarını yazmakla geçirdi ve 2 Mayıs 1969 târihinde Obesbach'ta öldü. Der Wahrheit eine Gasse isimli hatırât kitabı vardır.


Konular