Rehber | Kategoriler | Konular

PARKE

Alm. 1. Parkett (-fussboden m) (n) 2. Kleinp-flaster (n), Fr. Parquet (m), İng. Parquet, parqueted floor; small coblestones. Eşit boylarda kesilmiş üzerleri cilalanabilen küçük tahta parçalarının birbirlerine yapıştırılmasıyla meydana gelen yer döşemesi. Otel koridorlarının, yol kaldırımlarının güzel ve temiz görülmesi için düzgün şekilde dizilip yontulmuş köşeli taşlara da parke denmektedir.

Çok eski zamanlardan beri bayındırlık işlerinde parke şeklinde taşlar kullanılmıştır. Bunların ebatları ve biçimleri çeşitli büyüklüklerde olmuştur. Saraylarda, Eski câmi ve medrese avlularında (bahçe), askerî kışlalarda bunları görmek mümkündür. Daha sonra parke şeklindeki taşlar yol kaplamalarında kullanıldı. Küçük ebatları dikdörtgen prizmalarını andıracak şekilde kesilmiş küçük taş parkeler; trafiğin hareketli ve fazla eğilimli olan yollarda kaymayı önlemek için kullanılmaya başlandı. Tramvay raylarının döşendiği yollarda da parke taşlar kullanılmıştır. Petrolün bulunuşu ve bunun artığından asfaltın elde edilmesi, bunun kara yollarında kullanılması, taş parke kullanımını azaltmıştır. Ancak çok kaygan, eğimli ve kar yağışının çok olduğu bölgelerdeki yollarda hâlâ taş parke kullanılmaktadır.

Günümüzde parke, daha çok binaların tabanlarında parke döşeme ismiyle kullanılmaktadır. Binalar yapılırken parke yapılacak odaların taban kirişlerinin üzerine düzgün bir tahta döşenir. Sonra bu döşemenin üzerine belirli ölçülerde hazırlanmış kenarları lâmbalı küçük tahta parkeler dizilir. Üzerleri güzelce zımparalanarak cilâlanır. İyi ve düzenli döşenmiş parkeler, uzaktan bakıldığı zaman tek parçaymış gibi görülür. Bu şekildeki parkelerin üzerine muşamba ve buna benzer şeyleri sermaye gerek yoktur. Parkelerin zaman zaman cilâlanması uzun ömürlü olmalarını ve göze hoş görünmelerini sağlar.

Taş parkelerde ise, temel olarak beton kullanılır. Beton temel üzerine de yeteri kadar kalınlıkta kum serilir. Böylece istenen esneklik sağlanır. Kumun içerisinde yabancı madde olmamasına dikkat edilir. Parke taşlar hazırlanan bu yüzeye dizilir.

Ağaç parke, meşe, kayın gibi sert ve dayanıklı malzemeden yapılır. Taş parkeler, için de tabiî taşlar, granit, siyenit, gabro ve portir gibi taşlar kullanılmaktadır. Parkelerin uzun ömürlü olmaları için parke döşenecek yerin aşınmaya karşı dirençleri eşit olan aynı cins parkelerle döşenmesi gerekir.

Parke döşemelerinin birçok çeşit desen ve şekilleri vardır: Mozaik, dâire yayı, testere ağzı, düz sıra, yarım dâire, zikzaklı, döşeme biçimlerinden bâzılarıdır.

Parkelerin, noktalı Macar parkesi, balıksırtı parke, İngiliz parkesi, mozaik parke gibi çeşitleri mevcuttur.


Konular