Rehber | Kategoriler | Konular
ET
Alm. Fleisch (n), Fr. Viande, İng. Meat. flesh. Kasaplık hayvanlar, kuşlar, kümes hayvanları, balıklar ve av hayvanlarının yenebilen kısımları. Fakat et denilince yenebilen hayvanların kas kısımları, yâni daha ziyâde kas eti anlaşılır. Bu hayvanların baş, beyin, dil, böbrek, akciğer ve karaciğer, barsak ve işkembe gibi kısımlarına ?sakatatlar? adı verilir. Ülkemizde başta koyun ve sığır etleri olmak üzere, kuzu, manda, keçi, oğlak etleri, balık etleri ve kümes hayvanı etleri yenilmektedir.
Yağsız et ortalama olarak % 76 su, % 21,5 azotlu maddeler, % 1,5 yağ, % 1 mineral maddeler ihtivâ etmektedir. Bunun yanında karbonhitratlar (% 0,05- 0,18), beyaz renk maddeleri, enzimler ve vitaminler de ihtivâ etmektedir.
Ette, suyun dışında, en fazla bulunan kas proteini, suda çözünmeyen globulin kompleksi aktomiyosin olup, kas lifinin kasılmasından sorumludur. Bundan sonra albuminlerden miyojen, kastan soğuk su ile ekstra edilebilir. Ette daha az oranda kollojen ve elastin proteinleri bulunur. Et proteini insan vücûdu için ihtiyâç duyulan amino asitleri ihtivâ eder.Tam değerli bir protein olarak kabul edilir.
Bundan sonra etin rengini veren, en önemlisi miyoglobin pigmentleri, hücrenin kalıtım karakteristiklerini kontrol eden, genetik maddenin en önemli bileşeni nükleoproteinler gelir.
Etin kırmızılığını veren kanın renk maddesi hemoglobine benzeyen miyoglobindir. Balık ve kümes hayvanlarının etinde bu madde bulunmadığından onların etleri kırmızı değildir, beyazdır. 70-80°C'ye ısıtılınca renk maddesi ayrıştığından pişmiş etler kırmızı renklerini kaybederler.
Etin başlıca tuzları potasyum, fosfat, kalsiyum ve magnezyum fosfat ve sodyum klorürdür. Az miktarda demir, silisyum bulunur. Karaciğer, böbrek ve kalp dışında, kas eti, vitaminler bakımından nisbeten fakirdir. Bununla birlikte tiamin, riboflavin, niasin ve diğer B-kompleksi vitaminleri oldukça iyidir. Kas etinde, az miktarda enzimler bulunur. Ette, gaz olarak fazla miktarda karbondioksit, az miktarda azot vardır.Tâze et, amfoterdir. Kırmızı tornusol kâğıdını mavileştirir.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.