Rehber | Kategoriler | Konular
SANSAR (Martes foina)
Alm. Marder (m), Fr. Martre (f), İng. Marten. Familyası: Sansargiller (Mustelidae). Yaşadığı yerler: Ormanlarda ağaç kovuklarında, eski binâlarda, samanlıklarla duvar deliklerinde ve tavan aralarında. Özellikleri: Kedi iriliğinde, ince uzun yapılı, kana susamış yırtıcı memelilerden. Güvercin ve tavuk kümeslerine de dadanırlar. Postları kıymetlidir. Ömrü: 9-10 yıl. Çeşitleri: Birkaç türü vardır. Avrupa sansarı, ağaç sansarı (zerdeva), kaya sansarı, Amerika sansarı meşhurlarıdır.
Sansargiller familyasından, kedi iriliğinde, ince uzun vücutlu, yırtıcı birkaç türe verilen ortak ad. Başları üçgen biçimli, kulakları küçük ve yuvarlak, bacakları kısa, kuyrukları kabarık tüylüdür. Gâyet gaddar ve hunhâr (kan dökücü) hayvanlardır. Ağaç kovuklarında, eski binâlarda, samanlıklar ile duvar deliklerinde ve tavan aralarında yaşar. Asya ve Avrupa'nın batı kısımlarında ve Kuzey Amerika'da bol bulunur. Gündüzleri gizlenir, geceleri yiyeceğini aramaya çıkar. Ayak tabanları kıllı olduğundan karda iz bırakmadan yürür. Güvercin, tavuk kümesi ve yumurtaya düşkündür. Köstebek ve fâre ile beslendiği gibi kuşları da yuvalarında yakalayarak yer. Bal ve meyveye de düşkündür. Ağaçlara hızla tırmanarak daldan dala sıçrar, sincapları da rahatça avlar. Kuyrukaltı bezlerinden kokulu bir sıvı salgılar. İki yılda bir, her defâda 3-5 yavru yavrular. Gebelik süreleri 8-9 ay kadardır. Yavrular ikinci yılın sonunda erginleşirler. Amerika sansarları ise üç ayda erginleşirler.
Ağaç sansarı (zerdeva) kuyruğu ile berâber 60 cm uzunluk ve bir kg ağırlığını bulur. Avrupa ve Asya'nın ormanlarında rastlanır. Genellikle sırtı esmer ve sarımtraktır. Gerdanında sarı bir leke vardır. Ağaç kovuklarında ve yer altında kazdığı çukurlarda yaşar. Gâyet ince olan tırnakları ile avladığı kuşlar, sincap ve buna benzer hayvanlar ile beslenir. Postu gâyet makbûldür. Kürk ve yaka yapımında kullanılır.
Kaya sansarı (M. foina)nın boyun lekesi beyazdır. Bahçe ve evlere kadar sokulur. Kayalıklı yerler ve samanlıklarda gizlenir. Yumurta ve kümes hayvanlarının amansız düşmanıdır. Ev sansarı olarak da anılır. Postu, ağaç sansarından daha kalitesizdir.
Amerika sansarının koyu kahverengi postu, gümüşî çizgilidir. Kuzey Amerika'nın sık ormanlarında yaşar. Ağaçlarda sincap avlar. Kışın karda soreks ve fâreleri kolayca yakalar. Baykuş ve vaşak amansız düşmanlarıdır. Postu için de avlanır.