Rehber | Kategoriler | Konular

LLOYD GEORGE, David

İngiliz başbakanlarından. 1863'te Manchester'de doğdu ve 1945'te Carnovonhire'de öldü. İlkokul öğretmeni olan babası üç yaşındayken ölünce Baptist tarikatı râhibi olan amcası Richard Lloyd'un yanında büyüdü ve ondan etkilendi.

Lloyd George, hukuk tahsili yaptıktan sonra çevresinde meşhur olup, siyâsete atıldı. 1890'da Liberal Parti temsilcisi olarak Avam Kamarasına girdi. 1881'de altın ve elmas mâdenleri bulunan Güney Afrika'da, İngiltere'nin 1899 yılında Hollanda asıllı Boerlere karşı 200.000 kişilik bir orduyla başlattığı savaşın aleyhinde konuşmalar ile İngiltere'nin Güney Afrika politikasına karşı çıktı, ülkede kendisine karşı tepkilere yol açtı. Bu, Birmingham'da aleyhinde yapılan bir gösteriden polis üniforması giyerek kurtulabildi. İngiltere 1902'de Boerler ile yaptığı savaşı kazanarak Güney Afrika'ya hâkim oldu.

1905-1908 yılları arasında Campel-Bannerman kabinesinde ticâret ve 1908'de kurulan Herbert Asquith kabinesinde de mâliye bakanlığı yaptı. Sosyal güvenlik alanında birçok yeni düzenlemeler yaptı ve 1911'de Lordlar Kamarasının veto yetkisini azaltarak Avam Kamarasının gücünü arttırdı.

1914'e kadar barış taraftârı olan Lloyd George, İngiltere'nin, Hindistan yolu üzerinde ciddî bir tehdit unsuru hâline gelen Almanya'nın Belçika'yı işgâl etmesi üzerine Birinci Dünyâ Savaşına girilmesini destekledi. Bunun üzerine 1915'te Levazım ve 1916 yılında savunma bakanlıklarına getirildi. Avrupa'da savaşın çıkmaza girmesi, doğuda Çanakkale Boğazının açılamaması ve Kutül Ammare'de Towsend kumandasındaki 13.000 İngiliz askerinin Osmanlı ordusuna esir olmasını politik bir silâh olarak kullanıp Başbakan Asqulth'ın istifâ etmesini sağladı. 1916 yılında da, onun yerine İngiliz başbakanı oldu. Kurduğu ?Savaş Kabinesi? ile otoriter bir şekilde Birinci Dünyâ Savaşı sırasında İngiltere'yi idâre etti. Çanakkale'de hezimete uğrayan İngiliz donanmasını geri çekme kararını bu kabine verdi.

Birinci Dünyâ Savaşı bittikten sonra İngiltere'de 1918'de yapılan seçimleri kazanan Lloyd George, Almanya'nın teslim belgesi olan Versailles Antlaşması'nda İngiltere'yi temsilen bulundu. Ancak ülkedeki ekonomik hayatın giderek kötüleşmesi ve İrlanda'daki karışıklıklar kendisinin ve partisinin îtibârını büyük ölçüde sarsmaya başladı. Birbirine çok yakın bu iki ada arasındaki kültür, mezhep ve menfaat ayrılıkları, İngiltere'nin İrlanda'ya karşı mütemâdiyen tatbik ettiği baskıları sebebiyle giderek derin ihtilaflara dönüştü.

Özellikle 1850'lerde İrlanda'da başlayan açlık ve kıtlık, sosyo-ekonomik hayâtı devamlı kötüleştirmiş, sömürge imparatorluğu olan İngiltere'nin menfi davranışları da birçok ayaklanmalara yol açmıştı. 1921'deki ayaklanma çok büyük boyutlara ulaşınca Lloyd George, İrlanda'nın bağımsızlığını kabul etmek zorunda kaldı. Muhafazakâr Partinin buna karşı gösterdiği tepkiler ve 1919'da sebeb olduğu Anadolu'daki Yunan istilasının Sakarya'da durdurulup, Yunan ordularının bozguna uğratılması sonucu İngiliz halkı üzerindeki îtibârını büyük ölçüde kaybetti. Bunun üzerine Lloyd George ve partisi Liberal Parti 1922 seçimlerinde halkın desteğini kaybetti.

1944'te kontluk pâyesi verilen Lloyd George, 1945'te Avam Kamarasından çekildikten kısa bir süre sonra öldü.


Konular