Rehber | Kategoriler | Konular

KAYALIK DAğLARI

Alm. Rochy Mountains, Fr. Montagnes (f.p.l.) Rocheuses, İng. Rocky Mountains . Kuzey Amerika'da bulunan, dünyânın en büyük dağ silsilelerinden birisi. Alaska'nın batı kıyısındaki Point Pohe'dan New Mexico eyâletindeki Santa Fe şehrine kadar kuş uçuşu 5150 km uzunluğunda ve 160 ilâ 645 km genişliğinde olan Kayalık Dağları, Atlas Okyanusunu ve Kuzey Buz Denizini Pasifik Okyanusundan ayıran ve Kuzey Amerika kıtasını şekillendiren başlıca unsurdur. Tahminlere göre bu dağlar uzun zaman deniz altındayken kıtanın teşekkülü sırasında bugünkü şeklini almıştır.

Kayalık Dağları, kuzeyden güneye dört büyük bölümde incelenebilir. Bunlar arktik kayalıkları, kuzey kayalıkları, orta kısım kayalıkları ve güney kayalıklarıdır. Bu dağ silsilesinin en yüksek tepesi, Colorado eyâletindeki Elbert Zirvesi olup, 4372 m yüksekliğindedir. Blanca (4367 m), Uncompahre (4364 m), Grand Teton (4193 m), Granite (3904 m), Chamberlain (2751 m) tepeleri diğer bâzı yüksek noktalarıdır. En önemli geçitleri, Kuzey Pasifik demiryolu hattının 1175 metrelik bir tünelle geçtiği Mullan's Geçidi ile güneydeki Evan's Geçididir.

Kayalık Dağları, Kuzey Amerika'nın mâden yatağıdır. Demir, tuz, kömür, kurşun, petrol ve tabiî gazın yanında inşaat taşları, ateş toprağı, jips ve çimento hammaddeleri bol miktarda bulunur. Fakat altın, gümüş ve bakır yataklarının yanında bunların hepsi sönük kalmaktadır. 6 ilâ 18 metre ve yer yer 30 m derinlikte bulunan altın damarları 19. asrın son kısmında geniş ölçüde işletildi.

Kar hattının hemen altından başlayan bitki örtüsü, köknara benzeyen bir cins çam, lâdin, pelesenk ağacı ve uzun boylu çam ağaçlarından müteşekkildir. Daha aşağılarda huş ağacı, kayın, kiraz ve diğer bâzı ağaç çeşitleri, yeşillikler arasında yayılmıştır.

Kayalık dağlarında bulunan başlıca av hayvanı çeşitleri yaban sığırı, geyik, ren geyiği ve bu dağlara mahsus olan kayalık dağı keçisidir. Boz, siyah ve kahverengi ayı, vaşak, çakal, sansar, misk sıçanı, zerdevâ, oklu kirpi, kırmızı sincap, ıslıklı tavşan, bol bulunan diğer bâzı hayvan cinsleridir.


Konular