Rehber | Kategoriler | Konular
FIRTINAKUşLARI (Tubinares)
Alm. Sturmvögel, Fr. Procel-lariiformes, Pétrels, İng. Tube-nosed swimmers. Familyası: Fırtınakuşugiller, Yelkovangiller. Yaşadığı yerler: Açık deniz kuşlarıdır. Yalnız yumurtlamak için karaya çıkarlar. Özellikleri: Martıya benzer. Gagaları tüp borulu, ucu kanca gibi kıvrıktır. Çeşitleri: Fırtınakuşları, fırtınakırlangıçları, albatroslar ve yelkovankuşları takımın en iyi bilinenleridir.
Fırtınakuşugiller (Procellariidae) ve yelkovangiller (Puffinidae) familyalarını kapsayan kuşlar takımı. Kuzey ve güney yarımkürenin açık denizlerinde yaşar. Martıya benzerler. Güçlü gagalarının uçları kıvrık çengelli ve boynuzsu levhalıdır. Burun delikleri boru gibi uzamıştır. İyi koku alırlar. Ürktükleri zaman mîdelerindeki pis kokulu bir sıvıyı bu borulardan dışarı çıkarırlar. Bu pis kokulu sıvıyı, bir nevi savunma aracı olarak kullanırlar.
Fırtınakuşları takımının bütün bireyleri, hayatlarının büyük bölümünü açık okyanuslarda geçirirler. En fırtınalı havalarda bile dalgaların üzerinde kanat çırpar veya yüzerek avlanırlar. Ancak üreme devrelerinde karaya çıkarlar. Açık alanlarda yuva kurmayı seven dev albatros dışında hepsi, kayalar arasında yuvalar kurar ve birer adet yumurta yumurtlarlar.Kuluçka devreleri ve yavru bakımları uzunca sürer.
Ayaklarının üç parmağı perdeli, art parmak ise körelmiş gibidir. Çoğu sivri kanatlı, iyi uçucu ve yüzücüdür. Tüyleri çoğunlukla siyahımsı ve beyaz, bâzen kül rengindedir. Boyları kırlangıç iriliğinden (12-15 cm), dev albatros büyüklüğüne (100 cm) kadar değişen birçok çeşidi vardır. Albatroslar, fırtınakuşları, fırtınakırlangıçları ve yelkovankuşları hep bu takımdandır.
Fırtınakuşugiller âilesindeki fırtınakuşlarında, bu takıma giren diğer türlerden farklı olarak, tüp şeklindeki burun delikleri birleşerek tek noktadan dışarı açılır: Okyanus fırtınakuşu, Wilson fırtınakuşu, Kutup fırtınakuşu (Dev fırtınakuşu=Dev denizkırlangıcı) en iyi bilinenleridir. Kutup fırtına kuşları, penguenlerin yumurta ve yavrularını yerler. Küçük türler dalgalar üzerinde sekerek uçuşur. Suyun üst tabakalarındaki plankton ve küçük hayvanlarla beslenirler. Gemileri tâkip ederek yağlı çöp yiyen ve dalıcı olanları da vardır. En fırtınalı havalardan çekinmezler. Altı ay gibi uzun bir müddet denizde kalır. Ancak üreme zamanları üç aylık bir süre için karaya çıkarlar.
Koloniler hâlinde yuvalarını adalardaki kaya oyuklarına yaparlar. Dişi, vücudunun 1/4 ağırlığında tek bir yumurta yumurtlar. Üç ay kadar süren kuluçka süresinde erkek dişiyi besler. Fâreler, kolonilerine büyük zarar verir. Yırtıcı martılar tarafından da avlanırlar. Fırtınakırlangıçları da bu âiledendir. İzlanda'dan daha kuzeydeki bölgelerde yuva yaparlar. Kışın ise Doğu Afrika'nın güney kıyılarına göç ederler.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.