Rehber | Kategoriler | Konular

FENERLiLER

Alm. Fanarioten (pl.), Fr.Phanariotes (pl), İng. Phanariots (pl). Osmanlılarda devlet hizmetlerinde çalışmış, büyük makamlarda bulunmuş Rumlar hakkında kullanılan deyim.Merkezi Fener'de bulunan Rum Patrikhânesi etrâfında toplandıklarından bu ismi almışlardır. Bunlar çoğunlukla İstanbullu ve Egeliydiler. Fenerliler, Rum patrikliğine bağlı yarı dînî hizmet sâhipleriydi. Bunlar arasında lisan bilenler ve siyasî işleri kavrayanlar, Tanzimât dönemine kadar Osmanlı devletinin Avrupa devletleriyle olan münâsebetlerinde görev aldılar. Fenerliler, tercümanlık ve kâtiplik gibi görevlerden başka Eflak ve Boğdan beyliklerine de tâyin edildiler. Bu görevleri Romen târihi açısından incelendiğinde; bâzı sosyal ve iktisâdî çalışmaların yanında rüşvet, ahlâkî düşüş, vergilerin artması, arâzinin küçülmesi ve Yunan tesirinin artması görülür. Yâni Fenerlilerin,Eflak ve Boğdan'daki devri, bir inhitat (gerileme) dönemidir.

Fener'in târihî âileleri olan Fenerliler, 18. yüzyılın ikinci yarısından îtibâren Fener'i terk etmeye başladılar.Çoz zenginleşen Fenerliler Boğaziçi'ne yerleştiler.Özellikle Arnavutköy, Kuruçeşme ve Tarabya taraflarında oturmaya başladılar. 1821'den sonra, bu âilelerden birçokları İstanbul'u terk ederek, Yunanistan ve diğerAvrupa memleketlerine yerleştiler. Bugün Türkiye'de eskiden meşhur olan bu âilelerin soyundan gelen pek az âile kalmıştır.

Bunlardan, Prens ünvânını alan beylerin çocuklarına ?beyzâde?, hanımlarına ?donma?, kızlarına ?domanica? adı verilirdi. (Bkz. Fener Rum Ortodoks Patrikhânesi, Patrik).


Konular