Rehber | Kategoriler | Konular

VENiZELOS, Eleutherios

Yunan devlet adamı. 23 Ağustos 1864'te Crete'de doğdu ve 18 Mart 1936'da Paris'te öldü. Syros ve Atina Üniversitelerinde hukuk tahsili yaptıktan sonra Crete'de çalışmaya başladı. Yunanistan'daki Türklere karşı olan hareketlerde aktif rol oynadı. Hemen akabinde meclise seçilerek Adâlet Bakanlığı görevi verildi. Prens Georgei'nin Crete'yi tam olarak merkezî hükümete bağlamak fikrine karşı ve bölge idâresini savunmasıyla etkisi daha da artarak 1910 senesinde Başbakanlık görevine yükseldi.

Venizelos, Cumhuriyetçi olmasına rağmen icraatında dâima revizyonist yol tutmuştur. Zamânında orduya çeki düzen vermiş, vergileri ayarlamış, memlekette politik bir denge kurmuştur. Bulgarlarla anlaşma yaparak Türkiye'ye Birinci Balkan Savaşında çok zarar vermiştir. Birinci DünyâSavaşında kraliyetin Almanları destekleme isteklerine rağmen Yunanistan'ı Almanlara karşı savaşa sokmayı başarmış ve 1920 senesinde imzâlanan Sevr Antlaşması ile Ege Adalarından çoğunu, Doğu Trakya, İzmir gibi Türklerin elinde bulunan toprakları sınırlarına katmıştır. Daha da ileri giderek BatıAnadolu'yu işgâl etmişse de İstiklâl Savaşının kazanılması neticesinde 1922-1923 senelerinde Lozan Konferansında İzmir ve Doğu Trakya'yı tekrar Türkiye'ye bırakmak zorunda kalmıştır. Venizelos 1924-1930 seneleri arasında da Başbakanlığa devam etmiş ve içerde yaptığı reformlar başarısızlıkla neticelenirken dışarda İtalya ve Yugoslavya ile yaptığı anlaşmalarla denge sağlamaya uğraşmıştır. 1930'larda Türkiye ile de münâsebetlerini düzelterek aradaki gerginlikleri ortadan kaldırmayı başarmıştır.

1932 senesinde kendi isteğiyle istifâ etmişse de 1933 Haziranına kadar Başbakanlık görevine devam etmiştir. Bu târihte Cumhûriyetçi subaylar Venizelos'u devirerek idâreyi ele almışlardır. Venizelos 1935 senesinde bir karşı devrim yapmak istemiş, muvaffak olamayınca Paris'e sürgüne gönderilmiş ve 1936'da Paris'te ölmüştür.


Konular