Rehber | Kategoriler | Konular

TUNA NEHRi

Alm. Donau (f), Fr. Danube (m), İng. The Danube. Avrupa'nın ikinci büyük nehri. Almanya'nın Karaorman (Schwarzwald) Dağlarından çıkıp, güney-güneydoğu istikâmetlerinde akarak Romanya'dan Karadeniz'e dökülür. Volga'dan sonra Avrupa'nın en uzun nehri olan Tuna, Almanya, Avusturya, Çek Cumhûriyeti, Macaristan, Yugoslavya, Bulgaristan ve Romanya topraklarını sular. Uzunluğu 2860 km, havzası yaklaşık olarak 816.000 km2dir.

Tuna, çoğu Alplerle, Karpatlar'dan gelen 300'den fazla kol alır. Su miktarı ve rejim bakımından geçtiği toprakların özelliklerine bağlıdır. Yazın buharlaşma ve kuraklık arttığından sular azalır. Kışın ve ilkbaharda ise sular fazlalaşır. Nehir yatağından etrafa yayılır. Bu durumda bir deniz görünüşü alır. Nehrin ortalama genişliği 400-500 m olmasına rağmen bâzı yerlerde 1200 m'ye ulaşır.

Tuna, ortalama olarak bir yılda Karadeniz'e 200 milyar m3ten fazla su taşır. Bu esnâda getirdiği, çakıl, kum ve mil gibi maddelerin toplam ağırlığı 8 milyar tonu geçer. Orta Avrupa ile güneydoğu Avrupa arasında ulaşım bakımından önemli olmasından, geçtiği yerdeki her devlet temizlenmesine büyük çaba sarf eder. Romanya Sırbistan sınırında Demirkapı Boğazında büyük bir hidroelektrik santralı inşâ edilmiş ve ırmağın akışını düzenlemek için kanallar açılmıştır. Nehirde özel olarak yapılmış gemilerle ulaşım sağlanır. Demirkapı'dan Karadeniz'e kadar olan kısımlar ekserî kışın donar. Donma müddeti aşağı yukarı 40 gün kadar sürer. Bâzı seneler havaların ısınmasıyle çözülen buzlar büyük parçalar hâlinde Karadeniz'den İstanbul Boğazına kadar gelirler.


Konular