Rehber | Kategoriler | Konular
TUFAN
Alm. Sintflut (f), Fr. Déluge (m), İng. The Flood. Nehirlerin, denizlerin yağışlar ve fırtınalarla taşması sonucu büyük karaların, suyla örtülmesi. Tufan çok büyük sel baskınıdır. Târih boyunca dünyâ birçok tufana sahne olmuştur. En büyük tufan olarak Nuh aleyhisselâm Tufanı bilinmektedir. Araştırmacıların yaptığı çalışmalardan dünyânın çeşitli bölgelerinde muhtelif zamanlarda büyük sel baskınları neticesinde binlerce kilometrekarelik sahaların su altında kaldığı, binlerce insanın ve hayvanın öldüğü, kara parçalarının dahi şekil değiştirdiği anlaşılmıştır. Bunlardan Leonard Whilley 1920 senesinde yaptığı çalışmalarla Mezopotamya'nın defâlarca tufanlar neticesi sular altında kaldığını ispatlamıştır. Tufan'a yol açan nehirlerin başında Nil, Fırat, Dicle, Çin'de Hwang Ho ve Hindistan'da İndus nehirleri gelir.
En önemli tufan tipi nehirlerin taşmasıyla meydana gelenidir. Paris, Roma, Washington, New Orleans gibi yeni kurulmuş şehirler dahi defâlarca nehir taşmalarıyla sular altında kalmışlardır. İkinci önemli tufan tipiyse, sâhillerde büyük dalgaların taşıdığı su kütleleriyle meydana gelenlerdir. Nehirlerin taşmasıyla meydana gelen tufanlar umûmiyetle ilkbaharda çok fazla yağışlar, kışın donan toprağın âni ısı yükselmesiyle çok çabuk çözülmesi ve kar sularının toprağa emilmeden akıp gitmesiyle olur. Buzul erimesi toprak kayması, âni yaz yağmurlarıyla meydana gelen su baskınları sel târifi içinde kalmaktadır. Deniz sâhillerinde meydana gelen tufanlar iki sebepten meydana gelebilir. Birincisi iklim şartlarına bağlı fırtınaların, tayfunların sebep olduğu deniz seviyesinde meydana getirdiği yükselmelerdir. İkincisi de dünyânın sismik hareketleri sonucu meydana gelen su yükselmeleridir. Su yükselmeleri ya dalgalarla veya kara parçasının sulara gömülmesiyle olur.
Tufanlar sebebiyle her sene binlerce insan hayâtını kaybetmekte, zirâî sahalar sular altında kalmakta, mahsûl zâyi olmakta, evler yıkılmakta, arâzi şekilleri bozulmakta ve daha birçok hasar meydana gelmektedir. Bu sebepten tufanlara karşı tedbirler alınmaktadır. Bu tedbirlerin başında sâhillere yapılan yüksek ve sağlam setler, nehirler üzerine kurulan barajlar, nehirlerden kanallarla sulama yapılacak arâzilere su taşınması gelir. Nehirlerin taşmaması için su bendleri yapılır. ABD'de Mississippi Nehri kenarında 1937-1945 ve 1950 senelerinde toplam 1600 kilometre uzunluğunda bendler yapılmıştır. California'da Pasifik kıyılarına 3200 km boyunda bendler yapılmıştır. Bu bendler arasına aynı zamanda büyük havuzlar da inşâ edilmiştir. Hollanda'da yine denizden gelen su baskınlarını önlemek için suların girdiği kanallar önüne toplam uzunluğu 24 kilometre olan taş ve beton yapılar inşâ edilmiştir. Setler arasında uzaktan kumandalı kapılar vardır. Bu kapılar suların giriş ve çıkışını bir ahenk içerisinde kontrol ederek setlerin yıkılmasını önler. Bütün bu tedbirlere rağmen dünyâ üzerinde her sene tayfunlar ve nehir taşmaları sonucu birçok tufan meydana gelmektedir.
Dünyânın Gördüğü En Büyük Tufanlar:
Târihi:Tufanın Özelliği:
BilinmiyorNuh Tufanı, Nuh peygamberin gemisine binen canlılar hâriç, geri kalan bütün canlılar su altında boğularak öldüler.
M.Ö. 2297Hwang Ho (Sarı Nehir) tufanı. Târihi belli olan ilk büyük tufandır.
M.Ö. 413Roma'yı sular altına alan Tiber Nehri tufanı
1000 (M. S.)Tuna Nehri tufanı
1421Hollanda'da birçok insanın ölümüne sebep olan tufan
1570Hollanda'da Harlingen'i tamâmen harap eden tufan
1629Mexico City'de birçok kişinin ölümüyle neticelenen tufan.
1811Tuna Nehrinin taşmasıyla birçok kişi boğularak ölmüş köyler, araziler su altında kalmıştır.
1861ABD'nin Pasifik sâhillerinde meydana gelen tufanda sular Nevada'ya kadar ilerlemiş çok can kaybı olmuştur.
1883Java ve Sumatra'da Krakatan volkanı faaliyetiyle Okyanus dalgalarının sebep olduğu tufanda 36.000 kişi boğulmuştur.
1887Çin'de Hwang Ho tufanında 140.000 kilometrekarelik alan sular altında kalmış ve 900.000 kişi boğularak ölmüştür.
1896Japonya'da Okyanus Sismik olayları sonucu meydana gelen dalgaların sebep olduğu tufanda 27.000 kişi hayâtını kaybetmiş, 60.000 kişi evsiz kalmıştır.
1911Çin'de Yangtze Nehrinin taşmasıyla meydana gelen tufanda 100.000 kişi hayâtını kaybetmiştir.
1916Hollanda'da Kuzey Denizinden gelen su yükselmesiyle 10.000 kişi ölmüştür.
1931Çin'de Yangtze Nehrinin taşmasıyla 200.000 kişi boğularak ölmüş, 2 milyon kişi evsiz kalmıştır.
1946Japonya'da Okyanus sismik olayları ile meydana gelen dalgalar 100.000 kişiyi evsiz bırakmış, 1000 kişi boğulmuştur.
1963İtalya'da Vaıont Barajının taşmasıyla 2000 kişi hayâtını kaybetmiştir.
1970Bangladeş'te siklon'un sebep olduğu tufanda 200.000 kişi ölmüş, 500.000 kişi evsiz kalmıştır.
1971Hindistan'da, Orissa'da siklonun sebep olduğu tufanda 10.000 kişi ölmüştür.
1973Fazla yağışlarla İndus Nehri taşmış, tufanda 2300 kişi boğularak ölmüştür.
1974Kuzey Honduras'ta tayfunun sebep olduğu tufanda 5000 kişi ölmüş 50.000 kişi evsiz kalmıştır.
1978Kuzey Hindistan'da Haziran ve Eylül aylarında meydana gelen deniz taşması sonucu 1200 kişi hayâtını kaybetmiştir.
197911 Ağustos'ta Hindistan'ın Mori bölgesinde deniz sularının kabarmasıyla 15000 kişi ölmüştür.
197930 Ağustos ile 7 Eylül arasında Carribean'da meydana gelen tayfun 1100 kişinin ölümüne sebep olmuştur.
198217-21 Eylül târihlerinde El-Salvador'da denizden kabaran sular 1300 kişinin ölümüne sebep olmuştur.
19836-12 Nisan târihleri arasında ABD'de Alabama, Mississippi, Tenisee bölgelerinin kıyıları denizden gelen sularla örtülmüş fakat can kaybı olmamıştır.