Rehber | Kategoriler | Konular
MARiANA ADALARI
Pasifik Okyanusunda ekvatorun kuzeyinde ve Filipin Adalarının 2.400 km doğusunda kuzeyden güneye 720 km uzanan volkanik ada grubu. Eski adı Ladrone Adalarıdır. Adaları ilk bulan, Ferdinand Magellan'dır. Buraya İspanyollar yerleşmiştir. Haydutların buluşma yeri olduğu için, İspanyollar buraya, ?Hırsız Adaları? ismini vermiştir.
1667'de İspanya Kraliçesi Mariana, adaya Hıristiyan misyonerler gönderdi. Bunun üzerine adanın ismi, kraliçenin onuruna Marianas olarak değiştirildi. İspanyol-Amerikan Savaşı neticesinde 1898'de İspanya, grubun en güneyindeki Guam Adasını Amerikalılara terk etti. 1899'da da adaların geri kalanını Almanya'ya, 5 milyon dolara sattı. Birinci Dünyâ Savaşından sonra Marshall ve Carolines ile Alman Adaları Milletler Cemiyeti mandasına girdi ve yönetimi Japonya'ya bırakıldı. Japon Mariana Adaları, ortalama yüzölçümü 630 km2 olan 14 ada ve buna ilâveten kayalıklar ve adacıklardan meydana gelmiştir. Guam'dan îtibâren kuzeye doğru Rota, Tinian, Saipan, Frallon de Medinilla, Anatahan, Sarigan, Guguan, Zealandia, Bank, Alamagon, Pagan, Agrihan, Asuncian, Maug ve Farallon de Pajaro yer alır. Bunların hepsi İkinci Dünyâ Savaşında Japonya'nın eline geçmiştir. En kuzeydeki 10 ada volkanik olup, iskân edilmemiştir. Saipan, Tinian ve Rota'da şeker ve pamuk zirâatı yapılır. Hindistancevizi pirinç, şeker, mısır, tütün ve kahve dâhil diğer mahsuller de adaların çoğunda yetişir. Ekmek ağacı ilk defâ bu bölgede bulunmuştur. 1944'lerin başında Amerikan deniz ve hava kuvvetleri, Guan'ı geri almak için harekete geçtiler. 15 Haziranda Saipon'a çıkartma yapıldı ve 9 Temmuzda ada ele geçirildi. Amerikalıların bu harpte zâyiâtı 3426 ölü, 13.099 yaralı, Japonların 27.586 ölü ve 2161 esirdir.
Birleşmiş Milletlerin 1947 den 1986'ya kadar ABD idâresine bıraktığı Adaların bir bölümünü meydana getiren Kuzey Mariana Adalarının ABD'ye bağlı olarak özerk bir eyâlet olması kararı, 1975 Haziranında kabul edildi. Bu gâye ile hazırlanan anayasa 1977'de onaylandı ve ardından ilk seçimler yapıldı. 1978'den îtibâren içişlerinde kendi kendini yönetmeye başlayan Adalar 3 Kasım 1986'da resmen ABD topluluğu toprağı oldu. Aynı târihte bölge halkı ABD vatandaşı olma hakkı kazandı. Güneyde kalan Guam ise ABD'ye bağlı özerk bölge olarak kaldı. Guam halkı ABD vatandaşı olmasına rağmen ABD millî seçimlerinde oy kullanamadılar. Günümüzde Guam sivil bir yönetici ile halkın seçtiği 21 üyeli meclis tarafından yönetilir.
Kuzey Mariana Adalarında ekonomi tarıma dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri gövelez, manyok, yeralması, ekmek ağacı ve muzdur. Adalardan çeşitli sebze sığır ve domuz ihraç edilir. Dışarıdan alınan gıdâ ürünleriyle mamul malların büyük kısmı, ABD'den gelir. Adalar arasında ulaşım gemi veya uçakla sağlanır. Tinian ve Saipan başlıca limanlardır. Saipan'da milletlerarası bir havaalanı vardır.
Guam ise ABD'nin önemli deniz ve hava üslerini barındırmaktadır. Üsler ada ekonomisinin temel direğidir. Adada geçimlik tarım gelişmektedir. Belli başlı tarım ürünleri sebze, muz, tatlı patates, mısır ve şekerpancarıdır. Ticârî amaçla tavukçuluk yapılır. Adada 1970'lerden sonra petrol rafinerisi, bira ve dokuma fabrikaları kuruldu. Günümüzde Guam, Avustralya'ya ve Doğu'ya hizmet veren havayollarının durak noktalarından biridir.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.