Rehber | Kategoriler | Konular
MAHFiL
Alm. Galerie (f), in einer moschee, Fr. Place (f) ou galerie (f) haute dans un mosque, İng. Gallery in a mosque. Câmilerde etrâfı parmaklıklarla çevrilmiş yâhut yerden yüksek yapılmış olan yerin adı. ?Mahfel? de denir. Câmilerde aynı zamanda binânın yüksekliğine göre ikinci bir mekân temin etmek ve duvar boşluklarına bir hareket vermek üzere, muhtelif cephelerine sütunlar üzerinde mahfeller yapılmıştır. Pâdişahlar için yapılmış olanlarına ?Mahfel-i Hümâyûn? veya ?Hünkâr Mahfeli?, müezzinler için yapılmış olanlarına da ?müezzin mahfeli? denmiştir.
Hünkâr mahfili veya mahfil-i hümâyûn: Pâdişahlar tarafından yaptırılmış ve ?Selâtîn? adı verilmiş olan câmilerde, pâdişahların namaz kılmaları için ayrılan yerin adıdır. Câminin yüksek yerine yapılır ve etrâfı da kafesle kapatılırdı. İlk câmilerde hükümdârlar için böyle bölümler görülmemektedir. Osmanlılar devrinde en kıymetli ve en güzel hünkâr mahfeli, Bursa Yeşil Câmidedir. Mîmârîsi, zeminden duvarlarına kadar olan nefis çinileri ve dış cephedeki eyvanı ile emsalsiz bir şaheserdir. Sultanahmed hünkâr mahfeli de, oyma ve kabartma, süslemeli mermer korkuluklu, yeşil süslemeli mihrâbı, duvar çinileri, sedefli kapılarıyla pek sanatkârane bir eserdir. Hünkâr mahfelleri, son devir câmilerinde de türlü şekillerde yapılmış ve etrafı sanatkârane kafeslerle çevrilmiştir. Bu kafes penceresinin açılması, hükümdârın geldiğini bildirirdi.
Yeni Câmi ile Sultan Ahmed Câmiinde pek kıymetli kasırlar da yapılmıştır. Son asırlarda, bu kasırlar ve direkler çeşitli şekiller almıştır.
Müezzin mahfeli: Müezzinlerin, son cemaat yerlerinde, namaz kılanlara, imâmın tekbirlerini tekrar ederek, cemaate uymalarını sağlamak için, câminin arka kısmında bulunan yerin adıdır.
Bilhassa büyük câmilerde müezzinlerin vazife görmeleri için yapılan bu mahfeller binânın en elverişli yerine yerleştirilmiştir. Büyük câmilerde, son cemaat yerindeki ve hattâ dış (şadırvan) avlusundaki cemâate de imâmın tekbirlerini duyurmak üzere cümle (giriş) kapısının yanlarında veya ?sermahfil?de yapılmış olan cumba şeklindeki çıkıntılara da ?mükebbire? veya mükbire? yâhut ?mi'zene? adı verilir. Süleymaniye, Edirne Selimiye Sultanahmed câmilerinde, mihrâba yakın bir kısma sütunlar üzerine oturtulmuştur. Bâzı câmilerde, cümle kapısı önündedir.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.