Rehber | Kategoriler | Konular
MAHMuD ESAD BOZKURT
Türk hukukçu ve siyâset adamı. 1892'de Aydın'ın Kuşadası ilçesinde doğdu. İstanbul Hukuk Mektebini bitirdikten sonra İsviçre'de Lozan ve Freiburg Üniversitelerinde hukuk öğrenimi gördü. Bu öğrenimi sırasında Batı ve Roma hukukunu derinlemesine inceledi. Osmanlı Kapitülasyonları Rejimi Üzerine adlı teziyle 1918'de hukuk doktoru oldu. İzmir'in Yunanlılar tarafından işgâl edilmesi üzerine Türkiye'ye dönerek, Aydın'da Kuvâ-yı Milliye hareketine katıldı. İlk TBMM'ye İzmir Milletvekili olarak girdi.Londra Konferansına giden heyette bulundu. 1922-23 senelerinde İktisat Vekili (Mâliye Bakanı), 1924-1930 senelerinde Adliye Vekili (Adâlet Bakanı) olarak vazife yaptı. Bakanlığı sırasında Avrupaî tarzda geliştirilen hukuk inkılâbında önemli rol aldı. 1926'da İsviçre'den alınan Medenî Kânun, Borçlar Kânunu, İtalya'dan alınan Cezâ Kânunu, Almanya ve İtalya'dan alınan Ticâret Kânunu onun bakanlığı sırasında kabul edildi. Bunları, Cezâ Muhakemeleri Usûlü Kânunu, Deniz Ticâret Kânunu, Türk Vatandaşlık Kânunu, İcra İflâs Kânunu ve Belediye Kânunu tâkib etti.
1926'da Ege Denizinde Türk gemisi Bozkurt ile Fransız gemisi Lotus'un çarpışmasıyla Türkiye ve Fransa arasında meydana gelen uyuşmazlıkla ilgili olarak Milletlerarası Lahey Adâlet Dîvânında görülen dâvâda Türk hükümetini temsil etti. Yaptığı başarılı savunmayla dâvâyı kazandı. Bu sebeple Bozkurt soyadını aldı.
Ankara Hukuk ve Siyâsal Bilgiler Fakültelerinde anayasa ve devletler hukuku profesörlüğü yapan Mahmûd Esad Bozkurt İstanbul Üniversitesinde de Türk inkılap târihi dersi okuttu.
Hayâtını batı hukuk sisteminin Türkiye'de yerleşmesi, Atatürk inkılaplarının gerçekleşmesi ve yayılması için sarfeden Mahmûd Esad Bozkurt, 21 Aralık 1943'te İstanbul'da öldü. Lotus Dâvâsında Türkiye-Fransa Müdâfaaları, Türk İhtilâlinde Vatan Müdâfaası, Devletlerarası Hak, Atatürk İhtilâli adlı eserleri vardır.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.