Rehber | Kategoriler | Konular
LiRA (Türk Lirası)
Türk para birimi. Türk lirası (TL). İngiliz kültürünün hâkim olduğu Batı ve Doğu Afrika ülkelerinin ve diğer bâzı devletlerin para birimi. Doğu Afrika lirası, İngiliz lirası, Mısır lirası gibi...
Osmanlı Devletinde ilk lira, Sultan Abdülmecîd Han zamanında Tashih-i Ayar-ı Sikke kararıyla 5 Ocak 1843 senesinde basıldı. Kâğıt para basılmadan önce kullanılan bu Osmanlı altın parasına Sarı lira denirdi. Bir altın lira yedi gram yirmi santigram (7,20) ağırlığındaydı. Piyasada bulunan altın liralar hâlen aynı ağırlık esasına göre basılmaktadır. İlk sikke kararıyla sarı lira ve yarım lira basıldı. Yaklaşık 10 sene sonra 2 Haziran 1854'de çeyrek lira ve 18 Şubat 1855'de ikibuçukluk ve beşibiryerdelerin basılmasına başlandı.
Cumhûriyetin îlânından sonra 12 Ocak 1926'da çıkarılan bir kânunla, piyasada bulunan Osmanlı paralarının yerini almak üzere yeni kâğıt para bastırılması kararlaştırıldı. Londra'da bastırılan 1, 5, 10, 100, 500 ve 1000 TL değerindeki kâğıt paralar 5 Aralık 1927'den îtibâren eskileri ile değiştirilmeye başlandı. Cumhûriyet döneminde bastırılan paralar üzerinde Lâtin harfleri 1937'den itibaren kullanılmaya başlanmıştır.
Zamanla fiyat artışlarına ve enflasyona bağlı olarak Türk lirasının alt birimi olan kuruş kullanımdan kalktı ve daha büyük değerlerde kâğıt paralar basıldı. Günümüzde 100, 500, 1000, 2500 ve 5000 liralık mâdenî paralar ile 5000, 10.000, 20.000, 50.000, 100.000, 250.000 ve 500.000 liralık kâğıt paralar piyasada dolaşmaktadır. Mâdenî paraları Hazine ve Dış Ticâret Müsteşarlığına bağlı Darphâne ve Damga Matbaası, kâğıt paraları ise Merkez Bankasına bağlı Banknot Matbaası basmaktadır.
Bir Türk lirası yüz kuruş olup, paranın kıymetli olduğu zamanlarda birçok şeyler kuruşlu paralarla alınıp satılabilirdi. Türk lirasının nereden nereye geldiğini görebilmek için 100 TL'ye muhtelif senelerde neler satın alınabildiğini bilmek gerekir.
1930 yılında: 883 kg ekmek, 142 kg et, 10.000 adet yumurta, 400 kg süt. 1953 yılında: 296 kg ekmek, 24 kg et, 930 adet yumurta, 166 kg süt. 1963 yılında: 104 kg ekmek, 12 kg et, 285 adet yumurta 63 kg süt 1985 yıl başlarında: 1 kg ekmek, 100 gr et, 4 adet yumurta 750 gr süt 1991 yılında: 1 kutu kibrit.
Diğer taraftan, bir sarı lira 1930'lu yıllarda 8,5 lira, 1950'lerde 20 lira, 1960'lı yıllarda 105 lira, 1985 yılı başında 30.000 lira, 1993 yılında 1.000.000 lira olmuştur.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.