Rehber | Kategoriler | Konular
YAY
Alm. Bogen (m), Fr. Arc (m), İng. Bow. Ok atmak için kullanılan bir âlet. Kavs veya kabza da denir. Ateşli silâhlar bulunmazdan önce savaşların önemli silâhı olan ok, yayların sağlam, kullanışlı olmasına göre isâbetli olurdu. Yayın yapımı uzun bir emek mahsulü olduğu kadar ince bir sanatın da ifâdesiydi. İyi bir yayın yapımı çok sabır ister ve yıllarca sürerdi. Türk yayları 110-140 cm uzunluğunda, 300-360 gr ağırlığında olurdu. Ağaç, kemik, sinir ve tutkal yay yapımında kullanılan esas maddelerdir. Yapımda kullanılan ağaçların en kıymetlisi akça ağaç ve kızılcık ağacı sürgünleridir. Yayın önemli bir parçası kemik, öküz veya manda boynuzundan yapılırdı. Yaya gerilen ve atış hızı sağlayan sinir ise öküzün, bilek ve dizi arasından çıkartılırdı.
Türklerde yay yapımına çok önem verilirdi. Sanatkârâne yapılanlar altın ve yaldızla tezyin edilirdi. Süslemelerin bir köşesine yapan ustanın adı ile yapım târihi konurdu. Bilhassa askerî müzelerimizde eski târihlerde kullanılan çeşitli yay örnekleri pekçoktur.
Yaylar yapılışına göre tımanlı veya sağınlı; kullanılma sahalarına göre de tirgeş, menzil, peşrev (pişrev), kepaze, hedef ve savaş yayları gibi çeşitleri vardır, Yaylarla yapılan ok atış mesâfelerine ?geze?, atışı yapana da ?kemankeş? denirdi.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.