Rehber | Kategoriler | Konular
KOMüTATöR
Alm. Kommutator, Stromwender (m), Fr. Commutateur (m), İng. Commutatör. Bir elektrik devresinde elektrik akımının açılıp kesilmesini sağlayan veya devrenin muhtelif bağlantılarını bir düzen içinde değiştirmeye yarayan âlet. Yapısı ve çalışma prensibi îtibâriyle devre kesen endüptöre benzer, ancak onun yaptığı vazifeyi yaparken daha karışık işlemleri de yapabilme kapasitesine sahiptir. Komütatör iç yapısına göre bir elektrik motoruna elektrik enerjisi sağlayan iletkenlerin bağlantısını ters çevirip motorun dönme yönünü tam tersine çevirdiği gibi, bir ölçü aletini de bir devreden, bir ikinci devreye sokabilir.
Komütatörlerin vazifelerine ve kullanma yerlerine göre muhtelif çeşitleri mevcuttur:
1. Direnç komütatörü: Bir elektrik devresindeki direnç elemanlarını devreden çıkarmaya ve başka elemanları sokmaya yarar.
2. Şöntleme komütatörü: Devre elemanları arasında paralel bağlantıyı sağlar.
3. Kumanda komütatörü: Tesisatın yardımcı devrelerini değiştirir.
4. Yıldız üçgen komütatörü: Trifaze (üç fazlı) bir elektrik devresine ait üç ayrı devreyi) yıldız ve üçgen şeklinde bağlar.
5. Fişli komütatör: Müteharrik kontakları fişlerden meydana gelen komütatördür.
6. Bağlama komütatörü: Birbirine benzeyen makina ve âletlerin elemanları arasında çeşitli bağlantılar kurar.
7. Kesici komütatör: İstenilen devre parçalarının devreden kesinlikle çıkarılma işlemini yapar.
8. Kademeli komütatör: Bir transformatörün bir sargıdaki sarım sayısını kademeli olarak değiştirip, çevirme oranını ayarlar.
9. Bıçaklı komütatör: Kontakları hareketli ve bıçak şeklindedir.
Komütatörlere elle kumanda edilebildiği gibi, telekomütatör (elektro mıknatıs) ile uzaktan kumanda etmek de mümkündür. Otomatik telefonlar bu sistemle çalışmaktadır.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.