Rehber | Kategoriler | Konular

HAKiM SüLEYMaN ATa

mutasavvıf, hikmetler şâiri. Türkistan'da doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. Ahmed Yesevî hazretlerinin ileri gelen talebelerindendir. Süleymân Bağırgânî olarak da bilinir.

Süleymân Hakîm Atâ, küçük yaşta Kur'ân-ı kerîmi okumaya başladı. Kur'ân-ı kerîmi hürmetle başında taşır ve hiç sırtını dönmezdi. Bir gün Ahmed Yesevî hazretleri bu hâlini gördü çok hoşuna gitti. Kur'ân-ı kerîm öğretmek için yanına aldı.

Ahmed Yesevî hazretleri Süleymân Atâ ile berâber birkaç çocuğu odun almaya gönderdi. Odun getirirken yağmur başladı. Odunlar ıslandı. Yalnız Süleymân Atâ'nın odunları ıslanmadı. Hızır aleyhisselâm da oradaydı. Süleymân Atâ'ya odunlarının niçin ıslanmadığını sordu. O da elbisesi ile örttüğünü söyledi. Bu cevâb Hızır aleyhisselâmın çok hoşuna gitti. Süleymân Atâ'ya, ?Bundan sonra senin ismin Hakîm olsun.? dedi. Sonra ağız suyundan Süleymân'ın ağzına bıraktı. Süleymân'ın kalbi birden nûra gark oldu. Hikmet (ilim) söylemeye başladı. Ahmed Yesevî'den duyduklarını şiirle insanlara anlatmaya başladı.

Bir kurban bayramıydı. Ahmed Yesevî imâm olup bayram namazı kıldırdı. Namazda hocadan bir ses çıktı. Cemâat; ?İmâmın abdesti bozuldu.? diye namazı terk ettiler. Hakîm Atâ namazını bozmadı. Ahmed Yesevî selâm verince; ?Ben sizin bu yoldaki derecenizi anlamak istedim. O ses benden değil, belime bağladığım odundan çıktı. Sizin bu hâlinizden, bir tek müridim, bir de yarım müridim olduğu anlaşıldı.? Hakîm Atâ'ya; ?Yarın seher vakti sana bir deve gelecek, ona bin, nerede durursa, orada inersin.? dedi. Ertesi sabah bir deve geldi. Hakîm Atâ deveye binip ipini salıverdi. Deve istediği gibi gitti. Harezm taraflarında bir yerde çöktü. Kaldırmak istedi kalkmadı ve bağırdı. Bundan dolayı ?Bağırgânî? dendi. Oraya da ?Bağırgan? ismi verildi.

Süleymân Atâ, Ahmed Yesevî tarzında şiirler yazmıştır. Hece vezni ile yazdığı bu şiirlerinde Kul Süleymân, Hakîm Süleymân, Hakîm Hoca Süleymân ve Hakîm Atâ gibi mahlaslar kullanmıştır. Şiirlerini Ahmed Yesevî'nin hikmetlerinden ayırmak mümkün değildir. Bunlar tamâmen Dîvân-ı Hikmet rûhunu taşırlar.

Hakîm Süleymân Atâ, 1186 (H. 582) yılında vefât etti. Harezm ülkesindeki Akkurgan (Bakırğan)a defnedildi. Bakırgan Kitâbı, Âhirzaman Kitâbı, Meryem Kitâbı belli başlı eserleridir.


Konular