Rehber | Kategoriler | Konular
STRONSiYUM
Alm. Strontium (n), Fr. Strontium (m), İng. Strontium. Toprak alkali metaller sınıfından kimyâsal bir element. Sr sembolüyle gösterilen, gümüş parlaklığında bir metaldir.
Özellikleri: Periyodik cetvelde 2A grubunda bulunur. Atom numarası 38, atom ağırlığı 87,62 ve yoğunluğu 2.6 g/cm3 tür. Stronsiyum 769°C'de erir, 1384°C'de kaynar. Kararlı izotoplarının kütle numaraları 84, 86, 87, 88 ve 90'dır. Oksidasyon sayısı 2+'dır. Havada bırakılan stronsiyum bir süre sonra oksijenle yanma reaksiyonu verir. Bu yüzden gazyağı içinde saklanır.
Bulunuşu: Tabiatta bol bulunmayan stronsiyumun en önemli mineralleri sölestın (SrSO4) ve stronsiyanit (SrCO3)tir.
Elde edilişi: İlk defâ 1808 senesinde Humphry Davy, cıva katot kullanarak elektrolizle stronsiyumu elde etti. Bugün çok az miktarda üretilen stronsiyum ya stronsiyum-potasyum klorür karışımının elektrolizinden veya stronsiyum oksidin alüminyumla indirgenmesinden elde edilir.
Kullanılışı: Daha ziyâde metalin bileşikleri kullanılır. Stronsiyum nitrat, havâi veya işâret fişeklerinde ve kibritlerde kızıl rengin meydana gelmesine sebep olur. Suda çözünen tuzları şeker üretiminde, stronsiyum bromür (SrBr2) sinir ilâcı olarak kullanılır. Stronsiyumla yapılan sabunlardan makina yağı olarak istifâde edilir. Stronsiyum sülfür kıldökücü olarak kullanıldığı gibi, luminesans yapıcı özelliğinden dolayı boyalara katılır. Stronsiyumun 16 izotopundan kararlı ve en çok bulunanı Sr-88'dir. Radyoaktif izotoplarından 12'si birkaç dakika veya günde bozunur. Fakat Sr-90 radyoaktif izotopunun yarılanma süresi 28 senedir ve iyi bir beta ışını yayıcısıdır. Bu izotop radyoaktif serpintilerin en tehlikeli bileşenidir. Bâzı gıdâlarda kalsiyumun yerini alabilen Sr-90, kemiklerde ve dişlerde birikebilir. Elektron salmayı sürdürdüğünden ışınım sebebiyle sağlığa zarar verir. Kemik kanserinin tedâvisinde belirli dozda radyoaktif stronsiyum kullanılmıştır. Radyoaktif bozunması sırasında açığa çıkan enerji elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Bu yüzden radyoaktif bozunmaların meydana getirdiği ısının elektriğe çevrildiği, yardımcı nükleer güçlü cihazlarda kullanılabilir. Sun'î uydu ve uzay araçlarında kullanışlı bir güç kaynağıdır.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.