Rehber | Kategoriler | Konular
PALMiYELER (Palmae)
Alm. Palme (f), Fr. Palmiers (m.pl.), İng. Palm-trees. Tropik ve subtropik bölgelerde yetişen, genellikle monoik odunlu bitkiler. Gövdeleri çoğunlukla dallanmış, dik ve silindirik, bâzen ince ve tırmanıcı, bâzense ikili dallanmıştır. Yapraklar ağaçsı türelerde gövdenin tepesinde küme hâlinde, diğerlerinde ise almaşlı dizilişlidir. Yapraklı, tomurcuk içinde yelpaze kıvrımları gibi katlıdır. Ancak olgunlukta kat yerlerinden yırtılır ve çok parçalı bir yaprak hâline gelir. Çiçekler tek eşeyli, çok dallanmış ve büyük durumlar yaparlar. Çiçek parçaları ise küçük olup, 6 parçalıdır. Meyveleri üzümsü veya eriksidir. Dünyâ üzerinde 210 cins ve 4000 türü bulunmakla berâber, memleketimizde tabiî olarak yetişmez.
Palmiyeler gerek yetiştiği yerlerde, gerek vatanlarının dışında değişik ihtiyaçlarda kullanılırlar. Tıpta ve eczâcılıkta kullanılan ana maddeleri verenler, nişasta ve yağ ihtivâ ederler. Bâzı türlerin, şeker bakımından zengin olan meyveleri gıdâ olarak kullanılır. Bir kısmının ise gövdelerinden veya yapraklarından ev eşyâsı, sepet, hasır vs. hazırlanır. Yine bâzıları lif verir. Bu liflerden halat, süpürge, hasır ve dokumacılıkta faydalanılır.
Bu şekilde belirtilen palmiyelere misâller:
Hindistancevizi(Cocos nucifera): Bitkinin meyvelerinden gıdâ olarak faydalanıldığı gibi lif de elde edilir.
Yağ hurması (Elaeis guinensis): Bitkinin meyvelerinden yağ elde edilir. Bu yağ gıdâ olarak, sabunculukta ve kozmetik sanâyiinde kullanılır.
Hurma ağacı (Phoenix dactylifera): Meyvelerinden gıdâ olarak faydalanılır.
Copernicia cerifera: Bitkinin yapraklarından ?Carnauba mumu? elde edilir. Cilâcılıkta makbuldür.
Bu gibi palmiyelere daha birçok misâl vermek mümkündür.