Rehber | Kategoriler | Konular
NURSULTAN NAZARBAYEV (Akiseviç)
Kazakistan Türk Cumhûriyeti Cumhurbaşkanı. Büyük Kazak kabîlelerinden birine mensup bir köylü âilesinin çocuğu olan Nursultan Nazarbayev 1940 senesinde doğdu. 1962'de Sovyetler Birliği Komünist Partisine (SBKP) girdi. 1967'de Karagan'daki metalurji okulunu bitirdi. 1969'da SBKP'nin Temirtau teşkilâtında vazife aldı. 1977'de Karagan'da mahallî parti komitesi ikinci sekreterliğine, 1979'da Kazakistan politbürosu asil üyeliğine getirildi. 1984-89 seneleri arasında Bakanlar Kurulu Başkanı olarak vazife yaptı.
Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Gorbaçov 1986'da Brejnev çizgisinde bir politika tâkip eden Kazakistan Komünist Partisi birinci sekreteri Din Muhammed Kunayev'in yerine Nursultan Nazarbayev'in getirilmesine karşı çıkarak bu vazifeye Gennadi Kolbin'i getirdi. Kolbin'in başarısız olması üzerine teşkilâtın başına Nursultan Nazarbayev getirildi. 1989-91 seneleri arasında Kazakistan Komünist Partisi birinci sekreteri olarak vazife yaptı. 1990-91 senelerinde Sovyetler Birliği Komünist Partisi politbürosunda asil üye olarak da vazife yapan Nazarbayev, Mart 1990'da Kazakistan Yüksek Sovyeti tarafından devlet başkanlığına getirildi. Sovyetler Birliği devlet başkanı Mihail Gorbaçov'un kendisine teklif ettiği devlet başkanı yardımcılığı vazifesini, bu vazifeye getirilenlerin gerçekte hiçbir yetki taşımadığını görerek reddetti. Bununla birlikte Gorbaçov'u her zaman destekledi ve birliğin dağılmasını önlemek için çaba gösterdi. Cumhûriyetler arasındaki ekonomik birliğin korunmasını öngören hareketin temelleri Temmuz 1991'de Kazakistan'ın başşehri Alma Ata'da yapılan görüşmeler sırasında atıldı. Bununla birlikte Sovyetler Birliği'nin dağılacağı açıkça ortaya çıktığında Kazakistan, yine Alma Ata'da yapılan bir toplantıyla Orta Asya Cumhûriyetlerinin Bağımsız Devletler Topluluğu'na (BDT) katılmasına önderlik etti. Müslüman-Türk Cumhûriyetlerinin en büyüğü ve nükleer silahlara sâhip dört cumhûriyetten biri olan Kazakistan'ın devlet başkanı olan Nursultan Nazarbayev merkezden yürütülecek politik ve ekonomik reformları destekledi. Tek bir merkez bankası, tek bir para birimi (ruble) ve tek bir para politikası gibi uygulamaları savundu. Bir yandan da gelecekte elde edilecek döviz gelirlerini göz önünde tutarak Kazakistan Dış Ticâret Bankasını kurdu. Piyasa ekonomisinden yana olan Nazarbayev'in Kore doğumlu ABD'li bir danışmanı vardı. Kazakistan'daki zengin petrol, doğal gaz ve mâden yataklarının ancak Batı ülkeleri ve Japonya'nın yardımıyla işletilebileceğini düşünen Nazarbayev, yabancı sermâye bulmak gâyesiyle Ekim 1991'de İngiltere'ye bir gezi yaptı. Hâlen Kazakistan devlet başkanı olan Nursultan Nazarbayev, ülkesinin kalkınması için, Türkiye ve diğer Türk Cumhûriyetlerinden çok Batıya ve ABD'ye yanaşmaktadır.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.