Rehber | Kategoriler | Konular
KOBRA (Naja)
Alm. Kobra (f), Fr. Cobra (m), İng. Cobra. Familyası: Kobragiller (Elapidae). Yaşadığı yerler: Afrika, Güney Asya ve Hindistan gibi sıcak bölgelerde yaşar. Özellikleri: Kobralar boyunlarını dikip yayvanlaştırdıkları zaman kandil şeklini alırlar. Boyları 1,6 ile 3 m arasında değişir. Çok zehirli olup çenelerinin ön ucunda boyları kısa zehir dişleri vardır. Çeşitleri Asya kobrası, kral kobra, Mısır kobrası, tüküren kobra meşhurlarıdır.
Sürüngenler sınıfının, kobragiller familyasından olan zehirli bir yılan. Kobraların boyları 1,6 ile 3 m arasında değişir. Üst çene kemiklerinin ön ucunda kısa iki zehir dişi vardır. Zehirlerinin etkisi sinir sistemi üzerinde görülür.Kobra ısırmasına mâruz kalan canlının ölümü, kalb vuruşunu veya diaframın hareketini kontrol eden sinirlerin zehirden etkilenmesinden olur. Ölüm sebebi boğulma veya kalb yetmezliğidir. Zehirin vücûdun diğer sistemleri üzerinde de aynı şekilde etkisi vardır. İnsan tarafından rahatsız edilen kobralar diğer yılanlar gibi çoğunlukla kaçmayı tercih ederler. Ancak sıkıştırıldıklarında savunma ve saldırıya geçerler. Kobraların kendilerine âit en tipik hususiyetleri, boyunlarını dikip yayvanlaştırdıkları zaman kandil şeklini almalarıdır. Bu durum, ön kaburga kemiklerinin bir şemsiye gibi yukarı ve öne doğru açılarak boynun alt kısmında kalan deriyi germesi ile meydana gelir. Boyun derilerini gererek genişletebilen bütün Asya ve Afrika yılanlarına da zamanımızda kobra denilmekle beraber, gerçek kobralar ?Naja? cinsinden yılanlardır. Günümüzde Asya'nın güneydoğusunda 1, Ortadoğuda 2, Afrika'da 5 kobra türü bilinmektedir.
Besinleri, çoğunlukla kurbağa, kertenkele, fare, yumurta ve kuş yavrularıdır. Ayrıca bu ailenin bireyleri usta yılan avcılarıdır. Afrika'nın ?Kap kobrası? çoğunlukla yılan avlayarak beslenir. Çok nadir olarak başka bir şey yer. Genelde kobralar gece aktiftir. Gündüzleri vakitlerinin çoğunu güneşlenerek geçirirler. Dişi kobra sayıları 12-15 arasında değişen yumurtalarını güneş ışığı gören emniyetli bir yere bırakır. Kuluçka devresi güneş ışığıyla gerçekleşir. Bâzı türlerinin ilk 40-60 günlük kuluçka devresinde yumurtalar başında nöbet tuttuğu zannedilmektedir. Yumurtadan çıkan yavrular 25-30 cm uzunluğunda olur. En meşhur kobra türleri şunlardır:
Asya kobrası (Naja naja): Hind kobrası ve gözlüklü kobra olarak da bilinmektedir. Bu kobra Filipinler, Tayvan ve Güney Çin'den Doğu Hindistan ve Güneydoğu Asya Hattı dahil batıya doğru Irak ve İran'a kadar geniş bir bölgede bulunur. Yetişkinlerinin boyu 1,3 ile 1,6 m arasındadır. Rengi bulunduğu bölgeye göre değişir. Mesela Filipin kobrası, Asya kobrasının coğrafik bir türü olup koyu kahverengi bir yılandır. Fakat bölgenin diğer kesimlerinde, Asya kobrası açık renkli, benekli, çizgili veya simsiyah olabilir. Asya kobrası kemirgenlerle beslendiğinden, farelerin bol olduğu köy ve kasaba kenarlarında yaşar. Özellikle saldırgan olmamakla beraber iskan bölgelerinde bulunduğundan, diğer bütün yılanlara nazaran daha çok can kaybına sebeb olur. Güneydoğu Asya'da yılan ısırmasından ve özellikle kobranın ısırmasından ölen insan sayısı tahminen her sene 20.000 ila 40.000 arasındadır. Orta büyüklükte bir kobranın 10 kişiyi öldürmeye kafi gelecek kadar çok tehlikeli zehiri vardır.
Yalnız, kobra tarafından ısırılmış olup da hayatta kalanlar da mevcuttur. Yılan oynatıcıları genellikle Asya kobrasını oynatırlar.
Kral kobra (Naja hannatı): Bütün yılanların en etkileyicisi olup 5,5 m uzunluğunda 9 kg ağırlığındadır. Yılanlar arasında yuva yapan tek yılan kral kobradır. Dişi, 46 cm yüksekliğinde ot ve yapraklardan iki katlı yuva inşaa eder. Alt katta yumurtalar bulunur. Yumurtaların kuluçka dönemlerinde dişi üstte bekçilik yapar. Kral kobra yılan yiyen bir kobradır. Asya kobrasından farklı olarak meskun bölgelerde yaşamadığından, kral kobra ısırması vak'alarına çok az rastlanır. Ama ısırılanlar derhal panzehirle tedâvî edilmedikçe belki bir saat bile yaşayamazlar.
Mısır kobrası (Naja haje): Arap Yarımadasından Afrika'ya kadar tropikal kurak bölgelerde bulunan bir kobra türüdür. Uzunluğu 2,6 m'ye kadar ulaşır. Açık kahverenginden siyaha kadar birçok renkte olanları mevcuttur.Sırtları sarı renkte olan bu kobraların zehiri çok kuvvetlidir. Mısır kobrası tarafından ısırılan bir canlı on dakika içinde ölür. Bu yılan eski Mısırlıların kutsal yılanı olarak bilinmektedir.
Tüküren kobra (Naja nigricdlis): Afrika'nın kurak bölgelerinde yaşayan bir kobra türüdür. Boyu 2 ile 2,3 m arasındadır. Normalde bu yılan kendisini savunmak için ısırmaz, fakat muhtemel bir düşmana karşı oluklu zehir dişlerinden iki fiskiye şeklinde karşısındakinin gözlerine zehir fışkırtır. Zehirini 2-3 m uzağa püskürtebilir.
Tüküren kobranın zehir keseciklerinin zehir dişlerinin önündeki açıklığı diğer kobralara nazaran daha fazladır. Zehir belli bir basınçla dışarıya atılır.Kısa aralıklarla arka arkaya 12-20 defa zehir fışkırtabilir. Zehir insan derisine zarar vermez ama gözleri isabet alırsa derhal su veya sütle, yıkanmadığı takdirde körlüğe kadar varan zararlara sebeb olabilir. Farenin gözüne isabet eden tek damla zehir, hayvanı öldürmeye kafidir. Arazide tüküren kobra ile karşılaşan köpekler, gözleri kısmen kör olarak eve dönerler.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.