Rehber | Kategoriler | Konular

KIZILCIK (Cornus mas)

Alm. Kornelkirschbaum (m), Fr. Cornoeuiller (m) mâle, İng. Cornelian cherry. Familyası: Kızılcıkgiller (Cornaceae). Türkiye'de yetiştiği yerler: Marmara, Karadeniz, Akdeniz, Anadolu.

Mart-nisan ayları arasında çiçek açan, 2-7 m boyunda, karşılıklı yapraklı ve yaprak döken küçük bir ağaç. Genç dallar az çok tüylüdür. Gövdeleri sarımtrak kabuklu ve levhalar hâlindedir. Genç dallar kırmızımsı kahverengidir. Çiçekler küçük, sarı ve basit şemsiye durumundadır. Çiçek halkaları dörder parçalıdır. Meyveleri eliptik, oval, kırmızı renkli, ekşi ve buruk lezzetlidir. Ağustos-eylül aylarında olgunlaşır. Kullanıldığı yerler: Gövde kabukları ve meyveleri kullanılır. Meyvelerde şekerler, müsilaj ve organik asitler; kabuklarda ise reçineli maddeler, tanen ve müsilaj vardır. Kızılcık meyvelerinden ezme, marmelat, meyve suyu yapılır. Kabız edici özelliği vardır. Gıdâ olarak istifâde edildiği gibi kabukları ateş düşürücü olarak kullanılır.

Kızılcık çekirdeklerinden, çabuk kuruyan mürekkep yapılır. Kızılcık ağacı sert ve sağlamdır. Ağaç kısmı, yaprak ve kabukları deri sepilemekte kullanılır. Deriyi sarıya boyar. Odunundan barut îmâlinde kullanılan kömür elde edilir.

Anadolu'da bulunan ve aynı şekilde kullanılan diğer türleri şunlardır:

Beyaz çiçekli kızılcık (C. australis): Çiçekleri beyaz olup yapraklardan sonra meydana gelir.

Kırmızı yapraklı kızılcık (C. sanguinea): Yaprakları kırmızımtrak renktedir. Seyrek bulunur.


Konular