Rehber | Kategoriler | Konular
KIRLANGIçOTU (Chelidonium majus)
Alm. Schoellkraut (n), Fr. Chélidoine (m), İng. Celandine. Familyası: Gelincikgiller (Papaveraceae), Türkiye'de yetiştiği yerler: Marmara, Karadeniz, İç Anadolu.
Nisan-mayıs ayları arasında, sarı renkli çiçekler açan 25-75 cm boyunda, sarımsı sütlü, çok yıllık, otsu bir bitki. Duvar diplerinde, ekilmemiş tarlalarda rastlanır. Daha çok sulak ve gölgeli yerleri sever. Gövdeleri dik, silindirik, üstte dallanmış ve tüylüdür. Yapraklar, alternan dizilişli, saplı, tüylü üst yüzü yeşil, alt yüzü mavimsi-yeşil renklidir. Çiçekler, dalların ucunda, şemsiye durumunda toplanmışlardır. Çanak yaprak, iki serbest parçalı ve sarımsı yeşil, taç yaprakları dört serbest parçalı ve sarı renklidir. Erkek organlar çok sayıda, dişi organ, iki meyve yaprağından ibârettir. Meyve, oval şekilli, esmer-yeşil renkli tohumludur. Zehirli bir bitkidir. Rasgele kullanmamalıdır.
Kullanıldığı yerler: Tâze olarak, bütün bitki ve sütü kullanılır. Bütün bitki, bilhassa yapraklar, alkaloitler ihtiva eder. Ayrıca sarı renkli bir boya maddesi, uçucu yağ, % 3 tanen, vitamin C, karotin, elma, limonen gibi organik asitler ve saponinler taşır.
Ağrı dindirici olarak, deri hastalıklarında; sütü ise siğil ve nasıra karşı kullanılır. Bitkiden, koyu bej yün boyası elde edilir. Hayvanlarda zehirlenmelere sebep olur.