Rehber | Kategoriler | Konular

KARL-V

Roma-Germen İmparatoru. Şarlken olarak da bilinir. Belçika'nın Gand şehrinde 1500 yılında doğdu. Babası Habsburg Hânedânından Güzel Philippe, annesi Kastilya Kraliçesi Deli Juanna'dır.

Geleceğin imparatoru gözüyle bakıldığından ihtimamla büyütüldü. Dedesi İmparator Max, 1516 yılında ölünce Karl'ın babası Arşidük Güzel Philippe daha önce öldüğünden kendisine büykü mîrâs kaldı. Aynı yıl anne tarafından dedesi olan II. Fernando'nun ölümüyle Kastilya, Aragon, Napoli ve Sicilya krallıklarının taçları şahsında birleşti. Karl, 1519'da Alman imparatoru seçilince, Avrupa'daki en büyük imparatorluğun sâhibi oldu. Alman imparatoru olarak (1519-1556), İspanya kralı olarak (1516-1556), Hollanda-Belçika kralı olarak (1516-1556) yılları arasında hüküm sürdü. İmparatorluğun sınırlarına İspanya ve ona bağlı sömürgeleri ile Avusturya-Almanya topraklarının hepsi dâhildi. Sömürgeleri ile İngiltere ve Avrupa'da tek başına kalmış Fransa, Karl'ın en büyük rakîbiydi. Beşinci Karl, bir Avrupa imparatorluğu meydana getirmek için Fransa ile otuz yıl süren savaşlara girişti. Önce La Bicoque (1522) ve Pavie (1525) savaşlarını kazanarak, Fransa Kralı Birinci François'i esir aldı. Bu durumda Birinci François annesi vâsıtasıyle resmen Osmanlı Sultanı Kânûnî Sultan Süleymân Hana baş vurup kurtarılması için ricâda bulundu. Yalvarıp yakaran mektubunda dünyâda oğlunu kurtaracak devlet başkanının kendisinden başkası olmadığı belirtiliyordu. Kânûnî Sultan Süleymân Han, yardım etmek ve Osmanlı menfaatlerini korumak için Macaristan Seferine çıktı (1526). Beşinci Karl'ın yakın akrabâsı olan Macaristan Kralı İkinci Layoş'u yenip, Macaristan ve Transilvanya'yı Osmanlı topraklarına kattı. Ayrıca Barbaros Hayreddîn Paşanın idâresindeki donanma, Alman İmparatorluğu donanmalarını Akdeniz'de ard arda mağlub etmesi, Beşinci Karl'ı şaşkına döndürdü.

Kânûnî Sultan Süleymân'ın bu yardımlarından başka Fransızlara uzun vâdeli borçlar ve imtiyazlar vererek ekonomilerini kuvvetlendirmesi Fransa ile Avrupa'da Almanya karşısında denge sağlamak içindi.

Osmanlı Devletinin hiçbir zaman imparator olarak görmediği ve tanımadığı Beşinci Karl hiçbir başarı kazanamayınca siyâset alanından da çekilmek zorunda kaldı. İspanya'yı oğlu Filip'e, imparator ünvânını ise kardeşiFerdinand'a bırakarak Yunte manastırına çekildi (1557). 21 Eylül 1558'de öldü.


Konular