Rehber | Kategoriler | Konular
HUBuBAT BiTKiLERi (Tahıl Bitkileri)
Alm. Korn, Getreide (n), Fr. Cereales (f.pl.), İng. Cereals. Tahıl, buğday, arpa, çavdar gibi un veren tâneli bitkilerin genel adı. Tahılın eski karşılığı da ?Hubûbat?tır. Hubûbat, Arapça tâneler mânâsındadır. Tahıl bitkilerinin en çok göze çarpan müşterek vasıfları, meyvelerinin küçük tânecikler şeklinde olması ve umûmiyetle un hâline getirilerek kullanılmasıdır. Bu sebeple tahıl bitkilerine çeşitli dillerde ?tâneli bitkiler? veya ?un veren bitkiler? gibi isimler verilmiştir.
Tahıl bitkileri en eski kültür bitkilerine dâhildir. Hemen her devirde, insanların en mühim gıdâ maddesini teşkil etmişlerdir. Beslenme için lüzumlu olan nişasta ve proteinli maddeleri oldukça iyi bir oranda (1/6) ihtivâ etmeleri, bu bitkilerin zirâatte en başta yer almalarına sebeb olmuştur.Yeryüzünde zirâate tahsis edilen arâzinin yarısından fazlası (% 55) hubûbat bitkilerine ayrılmış bulunmaktadır.
Hubûbat bitkilerinin hepsi aynı familyanın üyeleridir. Birbirlerine benzerlikleri de bundan gelmektedir. Kapalı tohumlu bitkiler monokotil sınıfından Glumiflorae takımına dâhil Gramineae (Buğdaygiller) familyasına âittir. Bu familyanın çiçek ve tohum yapıları çok karakteristiktir. Çiçekler küçük başakçıklardan (spikula) meydana gelmiş bileşik başak (spika) teşkil ederler. Başakçıkların dibinde ?gluma? denilen biri altta diğeri biraz üstte iki yaprakçık, ?brakte? bulunur. Başakçık 2-5 çiçek taşır. Her çiçek bir yaprakçığın koltuğundan çıkar. Alttakine alt kavuz (Palea inferior), üsttekine üst kavuz (Palea superior) denir. Üst kavuz ile erkek organlar arasında iki küçük yaprakçık daha vardır. Bunlara ?lodikula? (şişme cisimleri) denir. Bunları sarkık üç erkek organ (stamen) tâkip eder. Ovarium bir gözlü ve üst durumludur.
Hubûbat tâneleri tohuma benzemekle berâber hakikatte bir meyvedir. Meyve, yaprak zar hâline indirgenmiş olup, tohum kabuğu ile yapışmış durumdadır. Bu tip meyvelere ?Karyops? denir. Tohum kabuğunun altında, 1-2 sıralı protein tabakası bulunur. Bunu nişastaca zengin olan endosperma (besin doku) tabakası takip eder. Endospermanın bir ucunda yağ ve protein ihtivâ eden embriyo bulunur.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.