Rehber | Kategoriler | Konular

HARVEY, William

vücuttaki kan devrini inceleyen 1578-1657 yılları arasında yaşamış bir İngiliz hekimi. Cambridge'de ve sonra 1602 yılında Padua'da tahsil gördü.

İlk defa Royal College'de kan devriyle ilgili konuşması ile kendini kabul ettirdi. Kalbin girişinden vücuttaki damarlara geçişini görerek kanın yiyeceklerden karaciğerde üretildiğini düşündü. Köpekler, domuzlar ve balıklarda ve diğer bâzı hayvanlar üzerindeki deney ve müşâhadeleriyle kan dolaşımı üzerinde 1628 yılında küçük bir bölüm neşretti. Bu çalışması tıpta büyük bir inceleme sayıldı. Halbuki bundan üç yüz sene önce Türkistanlı İbn-i Nefîs Ali bin Ebü'l-Hazm (1210-1290) akciğerlerdeki kan dolaşımının şemasını çizmişti. Harvey kan devrini, kılcal damarlardan toplar damarlara geçerek kalbin sağ tarafına ve ciğerlerdeki kanın kalbin sol tarafına geçişini teferruâtlı olarak anlatmıştır. Kanın atardamarlardan kılcal damarlara geçişini tam olarak açıklığa kavuştururken, kılcal damarlardan toplar damarlara geçişini mikroskopla inceleyemedi. Aristotelés (Aristo) ile Galen (Calinos) ve diğer tanınmış bilginlerin fikirlerinden istifâde ederek batıda kan devrini açıklığa kavuşturdu. Tâze kanın devamlı olarak yapılmadığını, fakat devamlı vücutta dolaştığnı söyledi. Kalp kuvvetli olarak pompalarken kanın vücutta dolaştığını ve kalp atışıyla nabzın aynı anda olduğunu açıkladı.

Harvey son çalışmasını 1651'de hayvanlarda üreme ile ilgili olarak yaptı.


Konular