Rehber | Kategoriler | Konular

GiRişiMöLçER (interferometre)

Alm. İnterferometer (n), Fr. İnterferometre (m), İng. Interferometer. Dalgaların, bilhassa ışık dalgalarının girişimini meydana getiren bir cihaz. Çeşitli tipte optik interferometreler, değişik uygulamalar için geliştirilmiştir. Bu uygulamalar optik maddelerin ve sistemlerin testi, çok küçük hareketlerin ölçülmesi ve yıldızların yarıçaplarının belirlenmesi gibi çok yönlü ve çeşitlidir.

En çok bilinen girişimölçer, Albert A.Michelson'un geliştirdiği cihazdır. Bu cihaz diğer bütün girişimölçerlerin de prensiplerini göstermektedir. Michelson girişimölçerinde, tek ışık kaynağından gelen ışın, bu ışının geliş yönüne eğik olarak yerleştirilmiş bir cam plaka üzerine düşmektedir. Bu cam plakanın bir yüzü ince bir gümüş tabaka ile kaplanmıştır ve ışının bir kısmı cam plakayı geçmekte, diğer bir kısmı da gümüş kaplı yüzeyden ışığın geliş yönüne dik olarak yansımaktadır. Cam plakayı geçen ve yansıyan ışınlar, tekrar birer ayna ile geri, gümüş kaplı yüzeye yansıtılırlar. Geriye gelen ışınların % 50'si tekrar gümüş kaplı yüzeyden bir gözlem merceğine yansıtılırlar. Şâyet ışınların kat ettiği yol aynı ise dalgalar aynı zamanda geleceklerdir. Eğer yol yarım dalga boyu kadar fark ederse, dalgalar birbirlerini söndürürler ve karanlık ortaya çıkar.

Bu âletin en önemli uygulanması; Michelson-Morley'in deneyi olup o zamanki ışık teorisindeki eksikliği ortaya çıkarmış ve Einstein'in relativite (izâfiyet) teorisine gidişi sağlamıştır.


Konular