Rehber | Kategoriler | Konular
EPiDERMA
Alm. Pflanzenhäutchen Epidermis (f) n, Fr. Epiderme (m), İng. Epidermis. Bütün bitkilerin dış yüzeyini bir tabaka olarak kaplıyan ve koruyan doku (tabaka). Epidermis olarak da bilinir. Epiderma, primer bölünür dokudan meydana geldiğinden, primer (devamlı) dokudur. Bâzı bitkilerde koruyucu doku, iki veya daha çok (kat) sıra hücreden yapılmış olabilir. Epiderma hücreleri dıştan gelen herhangi bir kuvvete karşı birbirinden ayrılmayı önlemek gâyesiyle çoğunlukla iç içe sıkıca kenetlenmiş gibidirler. Epiderma hücreleri çoğunlukla hücre arası boşluklarına mâlik değildir. Epiderma hücreleri canlıdır. Enine kesitte epidermayı meydana getiren hücreler, genellikle aşağı yukarı aynı yükseklikte basık veya uzunca dikdörtgen veya oval şeklinde görünürler. Çoğunlukla dış hücre çeperi diğerlerine göre daha kalındır. Özellikle hava içerisinde bulunan ve uzun süre yaşayan organların epidermasında, dış çeper dikine gelen kuvvetlere karşı en dirençli şekil olan kemer şeklini almıştır.
Toprak ve su altında yaşayan organlarda veya kısa ömrü olan çiçek örtüsü yapraklarında, epiderma hücrelerinin üst çeperlerine kıyasla belli bir kalınlık farkı göstermez. Epidermanın üzeri, su emen organlardan başka organlarda kalın veya ince bir kütiküla tabakası ile örtülüdür. Kütiküla su ve gazlara karşı çok az geçirgen olduğundan, epiderma yoluyla suyun fazla kaybını engellemiş olur. Epiderma, üzerinde girintili çıkıntılı bir tabaka teşkil eden kütiküla, üstten bakıldığında, tepecikler veya dalgalı çizgiler hâlinde görülür.
Epiderma, yalnız bitkiyi fazla su kaybına karşı korumakla kalmaz. Aynı zamanda bâzı bitkilerde su depolama ödevini de üzerine alır.