Rehber | Kategoriler | Konular
ENLEM
yeryüzünde herhangi bir noktanın düşey düzlemle, ekvator düzlemi arasında kalan açı. Bir yerin coğrafî enlemi, oranın meridyen çemberi üzerinde derece, dakika, sâniye olarak hesaplanan ve bu yerin ekvatora olan uzaklığıdır. Teknik yönden değişik tipte enlemler olmasına rağmen, bunlar arasında fark çoz azdır. Haritacılık başta olmak üzere en çok kullanılanı coğrafî enlemlerdir. Bir noktanın coğrafî enlemi, o noktanın kutup yüksekliğine eşittir. Enlemler ekvatorda kutuba kadar 0oden 90oye kadar sayılıdır. Her enlem derecesi 60 dakikaya, bunlar da 60 sâniyeye bölünür. Meselâ İstanbul 41 derece, 0 dakika, 16 sâniye kuzey enleminde yer alır. Bu değer şöyle gösterilir: 41o, 0', 16?.
Enlemler ekvatora yakınlık ve uzaklıklarına göre aşağı enlemler, orta enlemler ve yukarı enlemler diye adlandırılırlar. Coğrafî enlemleri tesbit etmek için belirli kutup yıldızlarının görünüm açılarını almak yâhut öğle güneşinin açısını sekstantla ölçmek gibi işlemler uygulanır. Bir derecelik enlem yayı yaklaşık olarak 111 kilometredir. Yeryüzünün basıklığı yüzünden bu uzunluk kutuplarda 111.900 km, ekvatorda ise 110.568 kilometredir.
Enlem ve boylamların insan hayâtında büyük önemi vardır. Sefer hâlinde bulunan bir gemi veya uçak, bulunduğu yerin enlem ve boylamını belirterek yerini belli edebilir. Büyük denizlerde karşılaşılan bir hâdise de bu değerle belirtilir.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.