Rehber | Kategoriler | Konular
ELEKTRiK ENERJiSi
Alm. Elektrische Energie (f), Fr. Energie électrigue, İng. Electric energy. Mekanik veya kimyasal enerjinin veya ısı enerjisinin elektriğe dönüştürülmesiyle elde edilen ve tüketicilerin kullanımına sunulan enerji.
Elektriğin enerji olarak kullanılması 1880'lerde başlamıştır. Bundan önce bu safhaya gelmeye zemin hazırlayan pekçok çalışmalar yapılmıştır. M.Ö. Thales'in elektrostatikle ilgili buluşları, 1800'lerde İtalyan fizikçi Volta'nın yaptığı pil, fizikçi H.C. Oersted'in elektrik ve mağnetizma ile ilgili çalışmaları, elektrik akımının meydana getirdiği mağnetik alanla ilgili fizikçi Arago ve Ampére'in tesbitleri, mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren dinamoyu geliştiren Michael Faraday'ın incelemeleri bunların başlıcalarındandır. Faraday'dan sonra Fransız Hippolyte Pixli alternatif akım jeneratörünü yaptı. 1866'da Alman Weiner von Siemens'in jeneratörlerde mıknatıs yerine elektromıknatısı geliştirmesiyle yüksek güçte jeneratörlerin kullanılması sağlandı.
1880'lerde Thomas Edison'un ampulü keşfiyle elektrik enerjisi aydınlatmada kullanılmaya başlanmıştır. Aydınlatma gâyesiyle kullanılan ilk elektrik, dinamolarla üretilmiş, dinamoyu tahrik kaynağı olarak buhar makinaları kullanılmıştır. Daha sonra su ve buhar türbinlerinden istifâde edilmiş ve dinamoların yerini alternatif akım jeneratörleri almaya başlamıştır.
Elektrik enerjisi üretiminin esası çeşitli enerji kaynaklarıyla çalışan su türbini, buhar türbini, patlamalı motor, rüzgâr türbini vs. gibi tahrik kaynağının jeneratörün rotorunu döndürmesiyle, stator sargılarında elektrik akımı meydana gelmesidir.
Elektrik enerjisine duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Bu yüzden elektrik üretmek için gerekli enerji kaynakları araştırılmakta ve bunların, kullanışlı, çevre kirliliğine mahal vermeyen cinsten olmalarına dikkat edilmektedir. Kömür, petrol, su potansiyeli, nükleer yakıtlar, güneş, jeotermal enerji gibi pekçok kaynaktan elektrik üretmek üzere yapılan çalışmalar yanında, elektriğin ucuz olarak üretilmesi için de uğraşılmaktadır. Bunun yanında üretilen enerjinin nakledilmesi de ayrı bir problemdir. Nakil hatlarındaki dirençlerden dolayı meydana gelen joule kayıpları (enerji kayıpları), voltajın yükseltilip, akımın düşürülmesine rağmen yine de mevcuttur. Kayıpları ortadan kaldırmak için sıvı helyum soğutmalı, niobium kaplı ince bakır tellerden meydana gelen süper iletken kablolar düşünülmektedir. Süper iletkenler jeneratör ve motorlarda dahi kullanılabilecek özelliklere sâhiptir.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.