Rehber | Kategoriler | Konular

DiFERANSiYEL KUTUSU

Alm. Differentialgehause (n), Fr. Boîte (f) du diffèrentiel, İng. Differential gear. Diferansiyel motorlu araçlarda viraj üzerinde hareket ederken, tahrik miline bağlı tekerleklerin farklı hızlarda dönmesini sağlayan bir dişli takımı. Bu dişli, takım, bir kutu içinde, arka tekerlek millerinin önden gelen tahrik mili ile birleştiği yerde bulunur. Araç düz yolda giderken bu dişli takım her iki milin de aynı hızla dönmesini sağlarken, virajda dıştaki tekerleğe bağlı milin daha hızlı dönmesine müsâade eder. Bu suretle her iki tekerlek de tam dönme yaparak ilerlerler. Jip veya inşaat makinaları gibi bazı araçlar çok değişik zemin şartlarında hareket ettiklerinden bunlarda tahrik ön tekerleklere de iletilir ve ön tekerleklerinde de diferansiyel kutusu bulunur.

Diferansiyel kutusu içine giren tahrik miline bağlı konik dişli (mahrutî dişli) akslardan biri üzerine serbestçe dönebilecek şekilde yerleştirilmiş ayna dişlisini ve buna bağlı diferansiyel kafesini döndürür. Diferansiyel kafesinin içine iki taraftan giren aksların ucunda bulunan konik dişliler yine bu kafese yataklanmış iki tane konik dişli (istavroz dişli) vasıtasıyla birbirleri ile temas halindedirler. Araç düz yolda giderken ayna dişlisinin tahrikiyle diferansiyel kafesi ve iki aks aynı hızda döndürülür. Bu durumda kafes içindeki dişliler kafesle birlikte hep beraber dönerler. Birbirlerini döndürmezler. Viraja girildiğinde dıştaki tekerleğe bağlı aks içtekine göre daha fazla döneceğinden aradaki dönme farkını kafes içindeki konik dişliler istavroz dişliler vâsıtasıyla birbirleri üzerinde yuvarlanarak karşılarlar. Burada aksların tahrik edildiği moment değişmemekte, sadece dönme sayıları değişmekte böylece tekerleklerin virajda tahriki sağlanmaktadır.

Günümüzdeki arabalarda diferansiyel mekanizmasında düz konik dişliler yerine eğrisel tipte konik dişliler kullanılmakta olup daha sessiz ve sarsıntısız çalışırlar, ömürleri daha uzundur.


Konular