Rehber | Kategoriler | Konular

Z

Türk alfabesinin 29. harfi ve Türkçede bu harfin işâret ettiği ses. Z, bir diş ünsüzüdür.

Z, ana Türkçeden beri bütün Türk dil ve diyalektlerinde kullanılan bir sestir. Göktürk alfabesinde bu ses için bir işâret kullanılmıştır. Arap alfabesine dayalı Osmanlı yazı sisteminde ise birbirinden ayrı üç çeşit ?z? kullanılmıştır.

Z, Türkçe kelimelerin içinde ve sonunda yer alır: Azı, azık, kazık, yazık, kazan, yüzük, yaz, ayaz, dokuz, yüz, ikiz, semiz, kuduz, sazan, göz, öz gibi.

Türk dil ve diyalektlerinde ?z? ile başlayan bütün kelimeler diğer dillerden alınmıştır: Zaman, zamk, zehir, zemberek, zil, zımpara, zerde, zehmeri, zindan, zümrüt vs.

Günümüz Türk dil ve diyalektlerinde ?z? sesi kelime içinde ?azı, kazık, kızıl? örneklerinde görüldüğü gibi aynen kalmıştır. Kelime sonunda ise bâzan ?s?ye dönüşmüştür.


Konular