Rehber | Kategoriler | Konular
VASFi RIZA ZOBU
tiyatro ve sinema oyuncusu ve tiyatro yönetmeni. Asıl ismi; Mehmed Vasfi Rıza'dır. 1902 senesinde İstanbul'da doğdu. BâyezîdRüştiyesinde, Kuleli Askerî Lisesinde, Alman Ticâret Mektebinde ve Sanâyî-i Nefîse Mektebinde (GüzelSanatlarAkademisinde) öğrenim gördü. 1917'de Dârü'l-Bedâyinin tiyatro okuluna girdi. Bu okula devam ederken küçük rollerle sahneye çıktı. 1921'de bir müddet Türk Tiyatrosunda rol aldı. 1923'te Şehir Tiyatrosunda oyuncu olarak çalışmaya başladı. Güldürü adı altında Osmanlı devlet ve toplum hayâtı ve kurumlarıyla alay edici eserler veren Musâhipzâde Celâl'in Aynaroz Kadısı ve Bir Kavuk Devrildi gibi oyunlarında rol aldı. Bilhassa 18. yüzyıl Osmanlı hayâtı ve aslî şahsiyetlerinin yozlaştırılarak anlatıldığı bu oyunlardan sonra NâzımHikmet'ten sahneye uyarlanan Kafatası oyununda oynadı. EkremReşitRey'denLüküs Hayat ve Deli Dolu, Nalyan'dan Leblebici Horhor, Goldoni'den İkiEfendinin Uşağı, Cevat Fehmi Başkut'tan Paydos, Daniel Riche'den Hisse-i Şâyia adlı oyunlarda rol yaptı. Sinemada da Muhsin Ertuğrul'un yönettiği filmlerde aktörlük yaptı. BicanEfendi Vekilharç, Ateşten Gömlek, Karım Beni Aldatırsa, Söz Bir Allah Bir, Aynaroz Kadısı, TosunPaşa, Kızılırmak (Karakoyun), Edi İleBüdü Vasfi Rıza Zobu'nun rol aldığı filmlerdir.
Şehir Tiyatrolarında oyuncu, yönetmen ve idâreci olarak vazife yapan Vasfi Rıza Zobu, son olarak 1972'de Cevat Fehmi Başkut'un Buzlar Çözülmeden adlı oyununda sahneye çıktı. Daha sonra İstanbul Şehir Tiyatroları genel sanat yönetmenliğine getirildi. 1975'te yaş haddinden emekli oldu. 1981'de tekrar getirildiği bu vazifeden 1984'te ayrıldı. 24 Kasım 1992'de İstanbul'da öldü.
Gazete ve dergilerde tiyatro konusunda birçok yazıları yayınlanmış olan Vasfi Rıza Zobu, rol aldığı oyun ve filimlerde tiyatroculuk ve sanat yönüyle kendine has bir üslup geliştirmiştir. Ancak rol aldığı eserlerde Müslüman-Türk milletinin târihî, millî, ahlâkî ve mânevî şahsiyet ve değerlerini küçültücü ve alay edici temaları işlemesi sebebiyle, sanat hayâtına gölge düşürmüştür. Türk tiyatro târihi konusunda önemli bir kaynak özelliği taşıyan ve Önce ŞehirTiyatrosunun dergisi Türk Tiyatrosu'nda yayımlanan hâtıraları daha sonra Ogünden Bugüne Anılar adıyla kitap hâline getirildi.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.