Rehber | Kategoriler | Konular

üZüM

Alm. Trauben (f.pl.), Fr. Raisin (m), İng. Grapes. Familyası: Üzümgiller (Vitaceae). Türkiye'de yetiştiği yerler: Türkiye'nin çoğu yeri.

Asmanın meyvelerine verilen isim (Bkz. Asma). Üzümler genellikle asmada yetiştirilir. Hemen hemen her toprakta yetişir. Fakat bakımı zordur. Aksi halde külleme vs. gibi hastalıklar olur. Verim ve kalite düşer. Üzümün şekli, rengi ve büyüklüğü çeşitlerine göre değişir. Çekirdekli veya çekirdeksiz cinsleri vardır. Olgun üzüm meyveleri yeşil, sarı veya mor renklerde olabilir. Memleketimizde üzüm çeşitlerinin başında razaki, çavuş, kürt, müşküle, misket, keçi memesi, çekirdeksiz, yapıncak gelir.

Memleketimizde üzümler çeşitli gâyelerle yetiştirilir: 1) İhrâcât yönünden oldukça önemli olan kurutmalık üzümler, 2) Yemeklik üzümler, 3) Şıralık üzümler, 4) Şaraplık üzümler.

Memleketimizde üzüm yetiştiriciliği önemli rol oynamaktadır. Bilhassa Trakya, Marmara ve Ege bölgeleri üzüm yetiştiriciliği bakımından oldukça önemlidir. Güneydoğu Anadolu (G. Antep) bölgesinde de üzüm yetiştiriciliği çok ileridir. Doğu Anadolu bölgesinde (Elazığ, Erzincan, Iğdır) iyi cins üzümler yetiştirilmektedir.

Türkiye'de üretilen üzüm miktarı yılda ortalama dört milyon ton civarındadır. İhracatta da diğer ülkelerin başında yer almaktayız. Dış satışımızın başında da çekirdeksiz üzüm gelmektedir. Üzüm satımında sırayla Türkiye'nin ardından Yunanistan, Avustralya, İran ve ABD gelir.

Kullanıldığı yerler: Üzüm iyi bir gıdâ maddesidir. Üzüm, şekerler, organik asitler, B ve C vitaminleri, tanen taşır. Tıpta idrar arttırıcı, sindirim kolaylaştırıcı, müshil ve kuvvet verici olarak kullanılır. Tâze üzümün sıkılmasıyla elde edilen usareye şıra denir. Kuvvet verici ve gıdâ olarak kullanılır. Şıranın ısıtılarak koyulaştırılmasıyla pekmez, bunun da yoğunlaştırılmasıyla bulama elde edilir. Ayrıca, üzüm şırasından çeşitli yiyeceklerde istifâde edilir.


Konular