Rehber | Kategoriler | Konular

SVAZiLAND

DEVLETİN ADISvaziland Krallığı

BAŞŞEHRİMbabane

NÜFÛSU826.000

YÜZÖLÇÜMÜ17.366 km2

RESMÎ DİLİİngilizce, Siswati

DÎNİHristiyanlık, Animist

PARABİRİMİLilangeni

Güney Afrika'da 25° 43' - 27° 19' güney enlemleri ve 30° 48' - 32° 08' doğu boylamları arasında yer alan dört bir yanı Güney Afrika Cumhûriyeti ve kuzeydoğusu Mozambik ile çevrili bulunan bir krallık.

Târihi

Svaziler, 16. yüzyılda Orta Afrika'da güneye göç edenBantu kabilesinden meydana gelmişlerdir. Târih sahnesine devlet olarak ilk defâ 18. yüzyılda çıktılar. 1840 yılında Kral Mswati'nin etrafında toplanarak Svazi krallığını kurdular. Fakat aynı târihlerde Zulular tarafından kuzeye zorlandılar. Kral Mswati, İngiltere'ye sığındı. Otonomluklar İngiltere ve Transval tarafından garanti altına alındı. 1903'ten sonra İngiltere'nin kontrolu altına girdi.

Svaziland 1968 yılında bağımsızlığını kazandı. Yeni bir anayasa îlân edildi. 1973 yılında bu anayasa kral tarafından yürürlükten kaldırıldı.

Bütün siyâsî partiler kapatıldı ve ülkenin bütün idârî gücü kralda toplandı. Bu idâre altı yıl devam etti. Nihâyet 1979'da yeni bir Parlamento açıldı. Yeni bir anayasa hazırlandı, fakat hazırlanan bu anayasaya göre siyâsî partilerin kurulması yasaklandı. Aynı zamanda parlamentonun yönetimindeki fonksiyonu, tavsiye verme seviyesine indirildi. Dünyânın en uzun tahtta kalan kralı olan İkinci Sobhuza 1982'de ölünce naiblik görevini ana kraliçe Dzeliwe üstlendi. Ertesi sene Sobhuza'nın oğlunu tahta geçirmek isteyen bir grup, Dzeliwe'yi yönetimden uzaklaştırarak kraliçe Nhombi'yi nâibe îlân ettiler. Sobhuza'nın oğlu Makhosetine 1986'da Üçüncü Mswati adıyla taç giydi.

Fizikî Yapı

Svaziland küçük bir kara ülkesidir. Yüzölçümü yaklaşık olarak 17.366 km2dir. Genişliği 177 km ve uzunluğu ise hemen hemen 136 km'dir. Dörtgen bir şekle sâhiptir. Küçük olmasına rağmen coğrafî farklılıklardan dolayı ülke dört bölgeye ayrılır; Highveld, Middleveld, Lowveld ve Lumbombo yaylası.

Highveld, Güney Afrika'nın Drakensberg bölgesinin bir devamıdır. Yaklaşık 5200 km2lik bir alana ve ortalama olarak 1100-1400 m arası yüksekliğe sâhiptir. En yüksek yeri yaklaşık 1859 m'dir. Bölgede 40.000 hektarlık Afrika'nın en büyük insan yapısı ormanı da yer almaktadır.

İkinci bölge Middleveld, 4900 km2 yüzölçüme ve 600-750 m yüksekliğe sâhip tepelik bir bölgedir. Biraz daha doğudaki Lawveld yaklaşık 5700 km2 yüzölçüme ve ortalama olarak 150-300 m yüksekliğe sâhiptir. En doğudaki sınırdaki bölge ise 1550 km2 civârındaki Lubombo Yaylasıdır. Yüksekliği, Middleveld ile hemen hemen aynıdır.

İklim

Birinci bölge Highveld nemli ve ılıman bir iklime sâhiptir. Yıllık yağış miktarı aşağı yukarı 1000-2300 mm arasında değişir. Middleveld ve Lubomba yaylası ise daha kuru ve astropikal bir iklime sâhiptir. Tropikal bir iklimdeki Lowveld ise ortalama yıllık yağış olarak 500 ilâ 750 mm civarında yağmur alır. Yağışlar umûmiyetle ekim ve mart ayları arasında olur. Highveld'de ortalama yıllık sıcaklık 16°C civârıyken, bu rakam Lawveld bölgesinde 22°C dolaylarına kadar çıkar.

Tabiî Kaynakları

Yükseklik farkının hâkim olduğu ülkede, bitki örtüsü farklılığı da mevcuttur. Yaklaşık 2600 tür bitki ve ot çeşidi yetişmektedir. Ülkede daha çok su aygırı, antilop, Afrika ceylanı, aslan, maymun ve Habeş maymunu yetişir. Lowveld bölgesinde ise timsah oldukça fazla sayıda mevcuttur.

Svaziland, Güney Afrika'nın en iyi sulanan topraklarına sâhip ülkelerinden biridir. Ülkedeki nehirler ülkeyi baştan başa sulayarak Highveld bölgesinden doğar ve Hint Okyanusuna dökülürler. Bu nehirlerin en büyükleri şunlardır: Lomati, Komati, Usutu, Umbeluzi ve Nghwavuma.

Ülke yeraltı zenginliği bakımından orta seviyededir. Daha çok demir, asbestos ve kömür çıkarılır.

Nüfus ve Sosyal Hayat

Ülke nüfûsu yaklaşık olarak 826.000'dir. Nüfus yoğunluğu 35'tir. Ülkedeki nüfus artışı % 2,8 olup nüfûsun % 90'ını Sfaziler, % 2-3'ünü Zulular ve % 2'ni Avrupalılar meydana getirir. Ayrıca bâzı Afrikalı veya Asyalı gruplar da vardır. Nüfus yoğunluğu en fazla şehirlerde olup, km2ye 286 kişi ve en az ise kır alanlarda olup, 10 kişidir. En kalabalık şehir 38.290 nüfuslu başşehir Mbabane ikinci büyük şehir Manzini'dir.

Nüfûsunun çoğunluğu Katolik veya Animisttir. Resmî dili Siswati ve İngilizcedir. Ülkedeki okuma yazma oranı % 65'tir. Hemen hemen bütün genç nüfus okula gitmektedir.

Ülkede yüksek öğrenim Botswana, Lesotho ve Svaziland Üniversitelerinde yapılmaktadır. Botswana ve Svaziland'da 1975'te yeni bir üniversite daha açılmıştır.

Siyâsî Hayat

Svaziland'ın yönetim sistemi monarşik bir idâredir. Devlet başkanı Kral Üçüncü Mswati'dir. Ülke idârî olarak 4 sancağa (kazaya), 2 belediyeye ve 40 bölgeye ayrılmıştır. Parlâmento bir millet meclisi ve bir senatodan meydana gelmiştir. Meclisin 40 üyesi ve senatonun 10 üyesi seçmenler tarafından seçilirken, geri kalan 10 meclis üyesini ve 10 senatörü kral seçer. Ülkenin seçmenleri 40 bölge başkanları tarafından seçilir. Svaziland ekonomik ve coğrafî şartlar sebebiyle Güney Afrika ile yakın siyâsî münâsebetler içerisindedir.

Ekonomi

Svaziland ekonomisi son yıllarda tarımdan, endüstriye doğru bir geçiş dönemine girmiştir. Ülke idâresi yaklaşık 1736 hektarlık bir alanı ?Svazi milleti toprağı? olarak ayırmıştır. Geri kalan toprakları diğer ırklara duruma göre vermeyi kabûl etmiştir. Bu geri kalan bölgenin bugün için 9591 hektarlık bir bölümü de özel mülkiyet olarak Svazilere âittir. Svazi milletine âit kısım ise umûmiyetle çayırlık ve otluk bir arâzidir. Hayvancılık, özellikle sığır yetiştiriciliği önemlidir. Ülke ekonomisi her ne kadar endüstriye doğru geçiyorsa da, endüstri, tarım, ormancılık ve mineral kaynaklara tâbî kalmaktadır. Ülkenin en önemli endüstrisi ormancılık, kereste ve ağaç işleridir. Başlıca yetişen tarım ürünleri; mısır, şekerpancarı, pamuk, pirinç, ananas, turunçgiller ve darıdır. Ülke topraklarının % 19'u ekime müsâittir.

Svaziland'ın sâhip olduğu yeraltı kaynakları; demir filizi, asbestos ve kömürdür. Ülkenin diğer önemli bir gelir kaynağı da ormancılık ve orman ürünleridir.

İthâlât ve ihrâcâtını daha çok Güney Afrika ve İngiltere'yle yapar. İhrâcatının tamâmına yakın bir bölümünü tarım ve orman ürünleri meydana getirir. Son zamanlarda yol yapımı ve endüstri gelişimi maksatlarıyla Japonya ve Mozambik'le ticârî anlaşmalar yapılmıştır.

Ülkenin hem demiryolu hem de karayolu ulaştırma sistemi oldukça iyidir. Karayollarının uzunluğu yaklaşık 2700 km'ye ulaşır. Hava yolu ulaşımı da oldukça iyi ve yeterli seviyededir.


Konular