Rehber | Kategoriler | Konular
MiLiTARiZM
Alm. Militarismus (m.), Fr. Militarisme (m.), İng. Militarism. Millet idâresinde, bütün unsurların, askerî kurallara dayanmasını isteyen bir siyâsî düşünce tarzı. Militarist düşünce şekli de denilen bu doktrine göre; devlet idâresi de dahil, her türlü mesele ve millî dâvânın, sâdece ordu gücü ile çözülebileceği esastır. Diğer bütün unsurlar, askerî kuvvete ancak yardımcıdır. Bütün hareket ve davranışlar buna göre düzenlenir.
Târihte bu düşüncenin yaygın olduğu devirler ve milletler olmuştur. Batı Hun, Pers ve Moğol imparatorlukları bunlardan başlıcalarıdır. Osmanlı Devleti bu düşünceye dayanmamıştı. O, aslında ulvî (yüce) bir düşüncenin yeryüzünde hâkim olması için kurulmuş ve teşkilâtlanmıştır. Devletin gâyesi insanlara İslâmiyeti duyurmak ve öğretmektir. 600 senelik devlet hayâtı, bunun gerçekleşmesi için seferber olmuştur. Orduları da, bu hizmeti gören bir güçtü.
Ancak militarizm bilhassa on dokuzuncu asırdan îtibâren, ordunun önemini her şeyin üzerinde tutarak, başka devlet ve milletler üzerinde sömürge hâkimiyeti kurmak isteyen bâzı Avrupalı milletlerin siyâsî düşüncesi olarak ortaya çıktı. Militarizmin en açık şekilde uygulandığı ülke, İkinci Dünyâ Savaşı ile dünyâyı perişan eden Hitler Almanyası olmuştur. Askerî gücüne dayanarak önce Avrupa'yı sonra da bütün dünyâyı zabtetmek gâyesiyle yola çıkanlar, milletlerini ve kendilerini mahvetmişler, dünyâyı bir kan, ateş ve yıkıntı yığını hâline getirmişlerdir.
Son zamanlarda Sovyetler Birliği, Çin, Küba ve Polonya gibi komünist rejimlerinde; Irak, Suriye ve Libya'da bu düşünce tarzı, siyâsî iktidâr olmuştur. Ayrıca, Güney Amerika ülkelerinde sık sık ihtilâl yapılmak sûretiyle askerî yönetimlerin kurulduğu gözükmektedir.