Rehber | Kategoriler | Konular
MANTIK DEVRELERi
Alm. Logische Kreisen. Fr. Circuits Logique, İng. Logic Circuits. Bilgisayar vb. sistemlerin esasını teşkil eden elektronik devreler. Felsefenin bir kolu olan mantığın matematikte kullanılmasıyla cebrik mantık ifâdeleri ortaya çıkmış ve bunların elektronik devrelere uygulanmasıyla birçok işin kolayca yapılması sağlanmıştır. Mantık esaslarına dayanarak yapılan elektronik mantık devreleri, bilgisayar yanında, telefon sistemleri, otomatik ısıtma sistemi ve otomatik çamaşır makinası gibi pekçok yerlerde kullanılır. Ayrıca mantığı hidrolik sistemlere de uygulamak mümkündür. Bu sistemlerde aynı mantık esasları kullanılır, fakat burada elektrik yerine bir akışkan dolaşır.
Mantık devreleri, kapı denilen basit temel devrelerden meydana gelir. Büyük bir bilgisayarda, bu temel devrelerden, milyonlarca olabilir. Temel devreler birleştirilip, bunların çalışmasını sağlayan sinyaller kontrol edilerek çok karmaşık sistemler yapılabilir. Transistör, diyot, direnç, kondansatör vb. elektronik devre elemanlarından meydana gelen mantık devreleri iki sinyal değeriyle çalışır. Bu sinyaller değişik adlarla anılabilir. Aktif-aktif değil veya açık-kapalı gibi. Meselâ bir devrenin belirli bir voltta akım geçirmesi aktif durumu, akımın sıfır olması aktif olmayan durumu gösterebilir.
Bu açık-kapalı sinyal durumlarını göstermek için ikili sayı düzeninin 1 ve 0 rakamları kullanılırsa mantık devresinin yaptığı işlemler matematik olarak ifâde edilebilir ve bu devrelerin kullanıldığı bilgisayar gibi cihazlarla toplama ve çıkarma gibi matematik işlemleri kolayca yapılabilir. ?1? sinyalin aktif durumuna, ?O? aktif olmayan durumuna karşılık gelir.
Mantık devrelerinin temelini meydana getiren kapılar üç ana fonksiyonla çalışırlar. Bunlar VE (AND), VEYA (OR) ve DEĞİL (NOT) fonksiyonlarıdır. Bunların dışındaki VE DEĞİL (NAND) ve VEYA DEĞİL (NOR) fonksiyonları bu üç fonksiyondan elde edilir.
VE fonksiyonu: Giriş sinyallerinin hepsi 1 durumunda ise, çıkış 1 durumunda olur. Diğer hallerde çıkış O durumundadır.
VEYA fonksiyonu: Giriş sinyallerinin hepsi O olduğunda çıkış O'dır. Girişlerden biri 1 olduğunda çıkış 1'dir.
DEĞİL fonksiyonu: Sadece bir girişi ve bir çıkışı olan fonksiyondur. Giriş ve çıkış sinyalleri birbirine zıttır. Yâni giriş 1 ise çıkış 0; 0 ise 1'dir.
VEDEĞİL ve VEYADEĞİL fonksiyonu: Ve ve Veya fonksiyonlarının çıkışına bir Değil fonksiyonu eklenerek elde edilir. Çıkış değerlerini tam tersine çevirir.
Alm. Manie (f), Fr. Manie (f), İng. Mania. Aşırı neşe-canlılık (Öfori) heyecânî değişiklikler (emosyonel labilite) çok konuşma (Logofe) fikirden fikire atlama ve hareketlerde anormal artışla görülen bir akıl hastalığı. Hasta yerinde duramaz, büyüklük fikirlerine kapılır, son derece süslü ve parlak renkli şeyler giyer-takar, yüksek sesle konuşur, kendine aşırı güvenir, şarkı söyler, şiir okur, tutarsız konuşur. Uyku azalır. Saldırganlık, öfke, dikkat dağınıklığı, büyüklük fikirlerine rastlanır. Hastalıkta irsiyetin rolü vardır. Sebepleri çeşitlidir: Herediter (irsî), psikofizyolojik faktörler, travmatik (çarpma) hormonal, sosya-ekonomik sebepler... bunlardan bâzılarıdır.
Tedâvi: Hastâne tedâvisi gerekir. Elektroşok ve ilâç tedâvileri yapılmaktadır.
Mani; Dünyâ Sağlık Teşkilâtının, ?Hastalıkların Milletlerarası Sınıflandırılması?nda, Affektif (duygusal) bozuklukları (ICD-9) 296. 0 kod no ile Manik Depressif Psikoz, Manik Tip olarak kodlanmaktadır.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.