Rehber | Kategoriler | Konular
KURUMLAR VERGiSi
Alm. Körperschafttsteuer (f), Fr. İmpot (m) sur les sociétés de capitaux, İng. Corporation income tax. Kurum kazançları üzerinden alınan vergi. Kurum, tüzel kişiden farklı bir kavramdır. Genellikle sermaye şirketleri, (anonim, limited, kooperatif, hisseli komandit) kurum olarak kabul edilir. Şahıs şirketleri (kollektif ve âdi komandit) tüzel kişiliği olmasına rağmen kurum değildir. Bunun yanında özellikle Türkiye'deki uygulanmasından örnekler verecek olursak, kamu ekonomik kuruluşları (iktisadî devlet teşekkülleri), dernek ve vakıflara bağlı iktisâdî işletmeler de kurum olarak kabul edilmişlerdir. Kurum târifi böylece tüzel kişi tarifinden hem dar, hem de geniş olmaktadır. Tüzel kişiliği olmayan bâzı topluluklar da kurumlar vergisine tâbidir.
Gelir vergisinden ayrı, bir kurumlar vergisinin gerekçesi şöylece özetlenebilir:
Kurumlar vergisini, kuruma ortak hissedârlar öder. Kurumun kendisinin nihaî vergi mükellefi olması mümkün değildir. Dolayısiyle ayrı bir kurumlar vergisine niçin ihtiyaç vardır? Önce kurum olmanın diğer üretici birimlere oranla bir avantajı olduğu belirtilebilir. Kurumlaşma, üretim sürecinde kullanılan bir faktördür. Kurum olma hakkını devlet verdiğine göre, devletin bundan bir pay alması lâzımdır. Bu gerekçe pek güçlü değildir. Daha güçlü bir gerekçe, kurumların dağıtmadıkları kârlara dayanır. Kurumlar vergisi olmadığı takdirde, kurumlar kâr dağıtmayabilir ve böylece de hiç vergi vermez duruma gelebilir. Zira kâr dağıtılmayınca gelir vergisi de alınamaz. Bir başka izahla kurum hissedârları kurumdan temettü almak yerine, temettülerini kuruma bırakarak sâhib oldukları pay senetlerinin değerini (böylece sermaye kazançlarını) yükseltmek isteyebilirler.
İşte özellikle ikinci gerekçe ile ayrı bir kurumlar vergisine gerek duyulmuştur. Yalnız, kurumlar vergisinin belirtilen maksada hizmet edebilmesi için dağıtılmayan kârlardan alınan vergilerin, kârların dağıtılması hâlinde alınan vergilerle dengelenmesi gerekir. Bu yapılmadığı takdirde kâr dağıtmama ve kurumlaşma, kurumlar vergisine rağmen tercih edilen birşey olur.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.