Rehber | Kategoriler | Konular
TAVUK (Gallus domesticus)
Alm. Huhn (n), Henne (f), Fr. Poule (f), İng. Hen. Familyası: Sülüngiller (Phasianidae). Yaşadığı yerler: Evcil olarak kümeslerde; serbest yaşayan yabâni türler de vardır. Özellikleri: Orta büyüklükte, kısa kanatlı, yerde yaşayan bir kuş. Ayakları eşelemeye ve koşmaya uygundur. Çoğunlukla nebâtî besin yer. Ömrü: 15-20 yıl. Çeşitleri: Leghom, Minorka, Dorking, Beç, Denizli, Cebeci, Gerze, İspenç tavuğu, Tepeli tavuk meşhur cinslerdir.
Sülüngiller familyasından, orta büyüklükte, vücûdu yandan basık, gagası kuvvetli, ayakları eşeleyici, kısa veya yuvarlak kanatlı dişi bir kuş. Erkeğine horoz, yumurtadan yeni çıkan yavruya civciv, bir yaşından küçüğüne piliç denir. Başının üzerinde kırmızı renkli etten bir ibik bulunur. Gaganın altında da buna benzer etli iki parça sarkar. Ayaklarında, üçü önde, biri arkada olmak üzere dört parmak vardır. Gözleri başının iki yanında olup, üçer göz kapağına sâhiptir. Üçüncü perde gözü fazla ışıktan korur. Kuyruk; horozlarda büyük, tavuklarda küçüktür. Küçük kanatlı olduklarından ancak kısa mesâfede uçuş yapabilirler. Mîdeleri diğer kuşlarda olduğu gibi üç bölümdür. Yemler önce kursağa, sonra ön mîdeye geçer. Son olarak katıda sindirilir. Tavuklar yuva yapmaz. Yerde veya ağaç dallarında tünerler. Sıcakkanlı hayvanlardır. Genel olarak vücut ısıları 40,5-42°C'dir.
Kuluçkaya yattıklarında yumurtaları çevirerek devamlı hepsine aynı ısıyı vermeye çalışırlar. 38 ve 41 derecelerde de civciv çıkabilir. En ideal ısı 39-40 derecedir. Vücutları küçük olan tavukların ısıları iri tavuklardan fazladır. Böyle tavuklar daha erken civciv çıkarır. Tavukta kuluçka müddeti genel olarak 21 gündür. Legorin tavuklarının vücutları küçük, harâretiyse fazla olduğundan 20 günde civciv çıkarırlar.
Brahma tavukları daha iri ve vücut harâretleri daha azdır. 21 günde bile civciv çıkarmazlar. Ancak bir iki gün sonra çıkarırlar. Hasta tavukların vücut ısısı genellikle düştüğünden, çoğu civciv çıkaramaz. Evcil tavuğun atası ?Bankiya? tavuğudur.
Bugün yeryüzünün çoğu bölgelerinde et ve yumurtası için büyük çiftliklerde tavuk yetiştirilir. İyi bir tavuk yılda 250-300 yumurta verir. Aralık ve ocak aylarında tüy değiştirdiklerinden yumurtlamazlar. Horoz tarafından döllenmiş yumurtalardan civciv çıkar. Döllenmemiş yumurtalardan civciv çıkmaz. Yumurta besleyici bir gıdâdır. Yumurtalıkta meydana gelen yumurta sarısı, yumurtalık kanalından geçerken üst kısımdan salgılanan yumurta akına bulanır. Aşağı inerken de üstü kireçlenir. Bu yumuşak kabuk havayla temas edince sertleşir. En önemli tavuk cinsleri Minorka, Leghorn, Arden, Dorking, Beç, Nemse, Fizan ve Denizlidir. (Bkz. Horoz)
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.