Rehber | Kategoriler | Konular
iSKEMi
Alm. ıschaemie, Fr. Ischéime, İng. ıschemia. Vücûdun bir bölgesinin kanlanmasının yavaşlaması ve durması. İskemide dokuların ihtiyâcı olan oksijen sağlanamadığından ve dokudan metabolizma artıkları uzaklaştırılamadığından dokularda zedelenme olur. İskemi genellikle damarın pıhtı, yağ veya hava ile tıkanmasına bağlı olarak gelişir. Kanlanamama yavaş gelişirse ve tıkanıklık tam değilse, dokularda kısmî zedelenme, büzülme ve şekil bozukluğu ortaya çıkar. Âniden olan iskemilerde ve tıkanmanın tam olduğu durumlarda dokunun o bölgesinde ölüm (nekroz) olur. Bu doku ölümüne ?enfarktüs? adı verilir. Enfarktüs en sık kalp, beyin, dalak, böbrek ve karaciğerde görülür.
Kalpteki âni iskemi ile kalp krizi meydana gelir. Eğer kalbi besleyen damarlardan biri tam olarak tıkanırsa, myokard enfarktüsü husûle gelir. Beyin atardamarlarından birinin âni olarak bir kan pıhtısı ile tıkanması âni felçlere hattâ ölümlere sebeb olur. Bacaklarda damar sertliği veya Buerger hastalığında (damar sertliği yapan bir hastalık) atardamarların pıhtı ile tıkanmasına bağlı âni iskemiler meydana gelir. Böyle bir bacakta solukluk veya morarma, şiddetli ağrı, karıncalanma, hissiyatın kaybı, hareketsizlik ve daha ileride gangren meydana gelir. Bâzan damardaki daralma âni değil de yavaş yavaş husûle gelir. Bu kişilerde müzmin bir iskemi söz konusu olup, hareket hâlindeyken bacaklarının ağrıması karakteristiktir. (Bkz. Enfarktüs)