Rehber | Kategoriler | Konular

GüNEYDOğU ASYA DEVLETLERi BiRLiği (ASEAN)

Güneydoğu Asya ülkeleri arasında ekonomik, kültürel, sosyal münâsebetler kurmak ve barış sağlamak gâyesiyle kurulmuş olan teşkilât. İngilizce Association of Southeast Asian Nations kelimelerinin baş harflerinin birleşimi olarak ASEAN diye de söylenmektedir.

Teşkilât 8 Ağustos 1967 senesinde kuruldu. Kurulduğundan 1975 senesine gelinceye kadar önemli bir gelişme sağlanamadı. 27 Mayıs 1975 târihinde teşkilât üyesi ülkeler, ticâret kısıtlamalarını kaldırarak bir serbest ticâret bölgesi kurmaya karar verdiler. 26 Şubat 1976'da Bali'de Güneydoğu Asya Dostluk ve İşbirliği Antlaşması imzalandı. Antlaşma zirâî ve sınâî mal üretiminde birlik üyesi ülkelerinin ihtiyaçlarını öncelikle karşılayacak, büyük imkânlı tesis kurulmasını, üçüncü ülkelere karşı ortak hareket edilmesini, ortak enerji politikası tâkib edilmesini, milletlerarası ekonomik konularda işbirliği sağlanmasını hedef almıştır. Kuruluş gayesine göre hareket eden birlik, esrar kaçakçılığı ile mücâdele, bilimsel araştırma, öğrenci mübâdelesi, gıda, turizm programları, ticâret ve gümrük mevzuâtının kolaylaştırılması ve sanatçı değişimi gibi hususlarda faaliyet göstermiştir.

Merkezi Endonezya'nın Jakarta şehrinde bulunan teşkilâta, Endonezya, Filipinler, Malezya, Singapur, Tayland, Brunei Sultanlığı ve Yeni Gine (gözlemci) üyedirler. Teşkilâtın en yüksek organı dışişleri bakanlarından meydana gelen konseydir. Konsey adına belli konularda uzmanlardan meydana gelen komiteler çeşitli sahalarda çalışmalar yapmaktadırlar. Dışişleri bakanları yıllık olarak toplanmaktadır.

ASEAN ülkeleri, işbirliği yaptıkları konular dışında aralarındaki gümrük ve ticârî kısıtlamaları, yavaş yavaş kaldırmakta olduklarından, gelecekte güçlü ve ekonomik birlik oluşturacakları düşünülmektedir. Birlik içinde özellikle petro-kimyâ, kauçuk, kimyevî gübre, kağıt hamuru, otomobil gibi sanâyi dallarında ortaklaşa büyük ölçekli işletmelerin kurulması hedeflenmektedir. Türkiye'nin ASEAN ülkelerinden Endonezya ve Malezya ile yakın iş ve ticârî münâsebeti vardır.


Konular