Rehber | Kategoriler | Konular
DENiZYILDIZLARI (Asteroidea)
Alm. Seesterne, Fr. étoiles de mer, İng. Starfishes. Derisidikenlilerin ?Asteroidea? sınıfından olan yassı vücutlu, yıldız şekilli hayvanlar. 1600 kadar türü bilinir. Deniz diplerinde kum, çamur ve özellikle taşlar üzerinde serbest yaşayan dip hayvanlarıdır. Kıyı diplerinden okyanus derinliklerine kadar rastlanırlar. Akdeniz sahillerinde bol miktarda bulunur.
Vücutları merkezî bir disk ve ondan çıkan ışınsal kollardan meydana gelir. Hepsi radyal simetrili (ışınsal bakışımlı)dir. Kolları genellikle beş adettir. Bazılarında bu sayı artabildiği gibi bazı türlerde gelişmemiş olup, vücut beşgen şeklindedir. Çeşitli renkte olabilirler. Vücut birbirleriyle kaynaşmamış kalker plaklarla örtülüdür. Üzerlerinde koruyucu, hareketli dikenler bulunur. Dikenler arasında açılıp kapanabilen kıskaçlar ve solungaçlar görülür. Ağız, alt kısımda merkezde bulunur. Hepsi etcil, obur hayvanlardır. Salyangoz, midye, istiritye gibi kabuklular ve küçük balıklarla beslenir. Su kanallar sisteminin (ambulakral sistem) dışarı uzantısı olan tüp ayaklarla yer değiştirir. Ambulakral kanalların uçlarında, dokunucu ve koklama organları olan tentaküller ile bunların diplerinde bileşik gözler yer alır. Gözler, kolların yere bakan kısımlarında bulunmakla berâber, kol uçlarının yukarı kıvrılmalarıyla görme gerçekleşir.
Uzayıp kısalabilen ayakların uçları kuvvetli vantuzludur. Zemin üzerinde tüp ayaklarla hareket ederken zemine uygun olarak vücutları eğilip bükülebilir. Denizyıldızları öldükleri zaman kuruduklarında sertleşirler. Kuvvetli emeçleriyle yüzeylere tutunur. Midye gibi hayvanların kabuklarını kuvvetli vantuz (emeç)larıyla açarak içlerini yerler. Açma işleminde tüp ayaklarına uyguladıkları su basıncı ile emeçlere kuvvet verirler. Avları yutulamayacak şekilde büyük olduğu takdirde, midelerini ağızdan çıkararak avlarını sarar, dış ortamda sindirirler. Sindirimin sonunda midelerini tekrar içeri çekerler. İstiritye kabuklarını kollarıyla açarak içlerini yediklerinden ?inci istiridye? tavlalarına büyük zarar yaparlar. Kopan parçalarını yenileme (rejenerasyon) özellikleri çok güçlüdür. Balıkçılar tarafından birkaç parçaya kırılıp tekrar denize atılan deniz yıldızlarının her parçasından yeni bir birey meydana gelir.
Erkek ve dişileri ayrıdır. Yumurta ile ürerler. Sperm ve yumurta hücreleri suda döllenir. Çapları 3-5 santimetreden 40 santimetreye kadar değişen çeşitleri vardır. Pek az hayvana yem olurlar. Bazı yerlerde araziler için gübre yerine kullanılırlar.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.