Rehber | Kategoriler | Konular
BEşiK
Alm. Kinderwiege (f), Fr. Berceau (m), İng. Cradle. Küçük çocukları yatırmaya ve sallayarak uyutmaya yarayan özel yapılı küçük karyola. Topun namlusuna ateş sırasında kaydırarak yataklık yapan parça ile oymacılıkta kullanılan sivri uçlu yontma kalemine de beşik denir.
Türkçe olan kelimenin aslı ?bişik?tir. Çocuklar için ud, demirhindi, pelesenk, abanoz, ceviz ve serviden oymalı ve nakışlarla süslü çok güzel beşikler yapılırdı. Ağaç üzerine kadife kaplama ve üzerine kabartma gümüş işlemeli olan beşikler en kıymetli olanlarıydı. Bebeğin beşikten düşmemesi için göğsünden karnına doğru bağlanan ucu küçük değnekli şallara da ?bağırdak? veya ?bağartlak? adı verilirdi. Anne ve nineler bebeği uyuturken beşiğin önünde ninniler söylerlerdi. Ninnilerin edebiyatımıza kadar geçmiş çok manidar olanları vardır. Bunlarda, aslan gibi kuvvetli olmak, mektebe gidip ilim öğrenmek, vatan, millet sevgileri fikri küçük çocuğun dimağına telkin edilirdi. (Bkz. Ninni)
Eskiden beşiğe çok önem verilirdi. Yalnız göçebe ailelerinden başka her ailenin bir beşiği olurdu. Anadolu'daki köylerde hala ehemmiyetini muhafaza etmektedir. Göçebeler taşıması zor olduğu için beşiğe pek iltifat etmeyip ?yelenbi? adını verdikleri salıncakta çocuklarını büyütürler.
Beşik manilerinden biri şöyledir:
Oğlum, oğlum oyunda,
Cüz kesesi boynunda.
Oğlum aslan olacak,
Türklük vardır soyunda.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.