Rehber | Kategoriler | Konular

TiNDAL OLAYI

Alm. Tyndalleffekt (m), Fr. Effet (m) Tyndall, İng. Tyndall phenomenon. Işığın küçük tânecikler yüzeyinde yana doğru dağılması (yayılması). Tyndall, göğün mavililiğinin sebebini araştırırken, bu rengin havada asılı duran gâyet küçük tânecikler tarafından ışığın diffüzlenmesinden ileri geldiğini buldu (1867). Eğer tâneciklerin boyutu aydınlatıcı ışığın dalga boyundan çok küçükse, şuâların dağılması dalga boylarının küçüklüğü nispetinde fazladır. Buna göre yana doğru yayılan ışıkta mavi ve mor, doğru geçenlerdeyse sarı ve kırmızı hâkimdir. İşte bu sebeptendir ki, güneş batarken ufuk kırmızı, gündüzse gök mavidir.

Saydam bir ortamda süspansiyon hâlinde dağılmış olan küçük tâneciklerin varlığını, bu sistem ışık demetiyle aydınlatmak sûretiyle görmek imkânı vardır. Saf su veya tuz çözeltisinden bir ışık geçirip ışığın geçiş yönüne dik olarak çözeltiye bakıldığında, ışığı görmek hemen hemen imkânsızdır. Fakat, bu çözeltide bir bulanıklık yapılırsa ışığın sistemden geçişini görmek mümkündür. Meselâ karanlık bir odaya küçük bir delikten ışık girdiği zaman eğer oda fazla tozluysa bu ışık demetini bâriz bir şekilde görmek mümkündür. Tozlu yollarda, araba farlarının ışık demeti uzaktan çok güzel görülür. İşte bunların hepsi Tindal olayıdır.

Tindal olayından faydalanarak ultra mikroskop yapılmıştır. Bu mikroskopla kolloidal çözeltilerdeki çözünmüş tânecikler (çapları 10-4 ilâ 10-7 cm arasında) incelenmektedir.


Konular