Rehber | Kategoriler | Konular
SEMAVER
Alm. Samowor (m), Fr. Samovar (m), İng. Samovar. Su ısıtmaya ve çay demlemeye yarayan, genellikle bakır, pirinç veya saçtan mâmül musluklu kap. Semaver kelimesi Rusça ?kendi kendine kaynayabilen? mânâsına gelir.
Semaverin anavatanı Rusya'dır. Rusya'da asırlarca kullanılmış ve günümüzde de kullanılmakta olan bir âlettir. Osmanlılar devrinde çay, uzun süre kahvelerde semaverlerle pişirilmiş, halk arasında da çok tutulmuştur.
Semaver esas olarak ortasında bir boru bulunan, silindir biçimli bir kaptır. Altında da bir ızgara bulunur. Semaverle çay demlemek için, önce kaba su doldurulur ve kor hâlindeki kömürler borudan içeri bırakılır. Su kaynadıktan sonra, demliğe bu sudan ilâve edilir. Daha sonra ateş azaltılır veya tamâmen söndürülür.
Yurdumuzun doğu kısımlarında hâlâ yaygın olarak kullanılan semaverlerin, bugün daha çok elektriklileri tercih edilmektedir.
Semaver Kasidesi
Semaveri kurdum düze
Gelin kardeşler hep bize
Hak yetişsin imdadımıza
Yan semaver dön semaver
Limon şeker çay semaver
Semaverin suyu çiçek
Gelin kardeşler çay içek
Çaysız meclislerden geçek
Yan semaver dön semaver
Limon şeker çay semaver
Semaverin suyu kaynar
Bardaklar hep elde oynar
Âşıklar dünyâyı neyler
Yan semaver dön semaver
Limon şeker çay semaver
Semaverin boynu uzun
Bardaklar hep dizin dizin
Büyüğümüz bize verir izin
Çay içelim çay içelim
Nefs ü hevâdan geçelim
Semaveri alıştırdım
Maşa ile karıştırdım
Dergâh dergâh dolaştırdım
Çay içelim çay içelim
Nefs ü hevâdan geçelim
Semaverin musluğu var
Çoban gibi ıslığı var
Dervişlerle dostluğu var
Çay içelim çay içelim
Nefs ü hevâdan geçelim
Semaverin hocası var
Kafkasya'da nicesi var
Buhara'da yücesi var
Çay içelim çay içelim
Nefs ü hevâdan geçelim
Semaverin suyu inler
Anlar mısın neler söyler
Daim Hakkı zikreyler
Çay içelim çay içelim
Nefs ü hevâdan geçelim
Çayda devâ çayda şifâ
Çayda vefâ çayda sefâ
Bunu bilmez ehli hevâ
Çay içelim çay içelim
Nefs ü hevâdan geçelim
Kibir ile nefis kabarır
Kin ile kalb kararır
Hakiki rehber aranır
Çay içelim çay içelim
Nefs ü hevâdan geçelim