Rehber | Kategoriler | Konular

SEMAVER

Alm. Samowor (m), Fr. Samovar (m), İng. Samovar. Su ısıtmaya ve çay demlemeye yarayan, genellikle bakır, pirinç veya saçtan mâmül musluklu kap. Semaver kelimesi Rusça ?kendi kendine kaynayabilen? mânâsına gelir.

Semaverin anavatanı Rusya'dır. Rusya'da asırlarca kullanılmış ve günümüzde de kullanılmakta olan bir âlettir. Osmanlılar devrinde çay, uzun süre kahvelerde semaverlerle pişirilmiş, halk arasında da çok tutulmuştur.

Semaver esas olarak ortasında bir boru bulunan, silindir biçimli bir kaptır. Altında da bir ızgara bulunur. Semaverle çay demlemek için, önce kaba su doldurulur ve kor hâlindeki kömürler borudan içeri bırakılır. Su kaynadıktan sonra, demliğe bu sudan ilâve edilir. Daha sonra ateş azaltılır veya tamâmen söndürülür.

Yurdumuzun doğu kısımlarında hâlâ yaygın olarak kullanılan semaverlerin, bugün daha çok elektriklileri tercih edilmektedir.

Semaver Kasidesi

Semaveri kurdum düze

Gelin kardeşler hep bize

Hak yetişsin imdadımıza

Yan semaver dön semaver

Limon şeker çay semaver

Semaverin suyu çiçek

Gelin kardeşler çay içek

Çaysız meclislerden geçek

Yan semaver dön semaver

Limon şeker çay semaver

Semaverin suyu kaynar

Bardaklar hep elde oynar

Âşıklar dünyâyı neyler

Yan semaver dön semaver

Limon şeker çay semaver

Semaverin boynu uzun

Bardaklar hep dizin dizin

Büyüğümüz bize verir izin

Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevâdan geçelim

Semaveri alıştırdım

Maşa ile karıştırdım

Dergâh dergâh dolaştırdım

Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevâdan geçelim

Semaverin musluğu var

Çoban gibi ıslığı var

Dervişlerle dostluğu var

Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevâdan geçelim

Semaverin hocası var

Kafkasya'da nicesi var

Buhara'da yücesi var

Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevâdan geçelim

Semaverin suyu inler

Anlar mısın neler söyler

Daim Hakkı zikreyler

Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevâdan geçelim

Çayda devâ çayda şifâ

Çayda vefâ çayda sefâ

Bunu bilmez ehli hevâ

Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevâdan geçelim

Kibir ile nefis kabarır

Kin ile kalb kararır

Hakiki rehber aranır

Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevâdan geçelim


Konular