Rehber | Kategoriler | Konular
SALçA
Alm. Tomatensauce (f), Fr. Sauce tomate (f), İng. Tomato paste; tomato sauce. Özellikle domatesin ve olgunlaşmış kırmızı biberin çeşitli metodlarla koyulaştırılmış özü. Yemeklere lezzet ve kıvam vermek, yemeklerin gıdâ değerini arttırmak için kullanılır. Salça yapımında kullanılacak domates, ince kabuklu, etli, oldukça kırmızı, olgun olmalıdır. Domates suyu asidik olduğundan bakır ve demire tesir ederek zehirlenmeye sebep olur. Bu bakımdan salça yapımında bu hususa dikkat edilmelidir. Salça güneşte ve kaynatarak yapılmaktadır.
Güneşte salça yapımı: Olgun domatesler yıkanır. Dilimlenir, hafifçe tuzlanıp küp ve fıçılara doldurularak, üzerleri örtülür. Arada sırada karıştırılarak bir iki gün bu halde bırakılır. Kevgirden geçirilerek kabuk ve çekirdeklerinden ayrılır. Süzülmüş domates ezmesi, geniş tepsilere dökülerek üzerine bir tülbent örtülür. Ara sıra tahta kaşıkla karıştırılır. Tuz katılır ve güneşte iyice koyulaştıktan sonra çömleklere veya cam kavanozlara doldurulur.
Kaynatarak salça yapımı: Suyu sızdırılan domates ezmesi, kalaylı kazanlara konur. Ateşte pişirilerek yoğurt kıvamına gelinceye kadar pişirmeye devam edilir. Tahta kaşıkla devamlı karıştırılır. Hazırlanan salça, saklanacağı kaplara konur. Üzerine zeytinyağı dökülür. Böylece küf zararından korunmuş olur.
Anlatılan salça yapma usûlleri anânevî salça yapma usûlleridir. Günümüzde, modern fabrikalarda vakum kazanlarında, el değmeden salça yapılmaktadır. Yıkanıp doğranan domatesler, sıcak veya soğuk parçalanmaya tâbi tutulurlar. Bu emzimatik bir parçalanma hâdisesi olup, domates kabuklarındaki renk maddelerinin salçaya sirâyeti sağlanır. Enzimatik parçalanması tamamlanmış domates ezmesi, palperlerden geçirilerek bir nevi öğütmeye tâbi tutulur. Kabuk ve çekirdekleri ayrılarak vakum kazanlarına verilir. Vakum kazanlarında, yüksek basınç altında, düşük sıcaklıkta, kısa zamanda istenen yoğunlukta salça elde etmek mümkün olur.
Salça, double ve triple olarak elde edilir. Bunlar kullanılma gâyelerine göre ayarlanmış salça konsantrasyonlarıdır. Sanâyi tipi salçalar, genellikle tuzsuz olup hermetikli kaplarda saklanır.
Salçaya çeşitli baharat, tuz, şeker, yumurta katılmak sûretiyle soslar yapılmaktadır. Soslar, salata ve bâzı yemeklerin süslenmesinde kullanıldığı gibi ekmeğe sürerek de yenebilir.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.