Rehber | Kategoriler | Konular
KiNiN
Alm. Chinin (n), Fr. Quinine (f), İng. Quinine. Kınakınanın en önemli alkaloidi. Tıbbî bitki. Güney Amerika'da yabânî olarak yetişir. Kınakına ağacının botanik ilmindeki ismi Cinchona'dır. Kınakına ağacının kabukları, eskiden beri ateşli hastalıkların tedâvisinde yerli halk tarafından kullanılmaktadır. Onuncu yüzyılda Avrupa'da kınakına ticâreti Cizvitlerin elinde olduğu için bir ara bu ilaca, Cizvit tozu da denilmiştir. Sonraları Roma'da Kardinal Lugo ilâcın kullanılmasını tavsiye ettiği için Kardinal tozu adıyla da kullanılmıştır.
Kınakına kabukları, Avrupa'ya getirilmesinden ancak iki yüz yıl sonra ilmî bir incelemeye tâbi tutulmuştur. 1820'de Pelletier ve Caventou; kınakına alkaloitlerini izole etmişlerdir. Nihayet 1944 senesinde Woundwart ve Doering bu alkoloidlerin sentezine muvaffak olmuşlardır. Kinin ağızdan alınınca ince barsaklarda kolaylıkla emilir. Ağızdan alındıktan bir ilâ dört saatte kanda en yüksek zirveye ulaşır. Ağızdan alınan kinin en fazla karaciğerde, damardan verilen kinin ise akciğerde toplanır. Hamile kadınlardan bebeğe kolaylıkla geçer. Böbrek vâsıtasıyla vücuttan atılır. Ağızdan alındıktan 15 dakika sonra idrarda tesbit etmek mümkündür.
Kinin, bâzı hassas kimselerde küçük dozlarda bile kulak çınlaması, ağır işitme, görme bozukluğu yapabilir. Bu belirtiler, kininden zehirlenme belirtileridir. Daha yüksek dozlarda sara nöbetleri olur, solunumu yavaşlar, kalp kaslarında gevşemeye sebeb olur. Kemik iliğine baskı yaparak kan hücrelerinin yapılmasını azaltır. Daha önceki yıllarda kinin ananevî bir sıtma ilâcı idi. Fakat yeni sıtma ilaçları bulununca eski önemini kaybetmiştir. Eskiden doğumdaki ağrı tembelliklerinde kullanılmıştır.
Kınakına ağacının kabukları veya kinin, iştah açıcı olarak kullanılır. Yoğun konsantrasyonda kinin tuzları, varislerin tedâvisinde sklerezan sertleştirici olarak tatbik edilir. Kalp çarpıntılarında, Myotonia Kongenita denilen hastalığın belirtilerinin iyileştirilmesinde kullanılır. Fakat tedâvî edici özelliği yoktur. Hastalığın teşhisinde kullanılır. Ağızdan ve damar yoluyla dikkatlice verilebilir. Adale içine enjeksiyonundan daima kaçınılmalıdır.
Kinin tuzları (bilhassa sülfat ve klorhidrat), malarya tedâvisinde geniş miktarda kullanılmıştır. Kinin Cortex cinchonae isimli drogun kabuk parenkimasında tuz hâlinde bulunurlar.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.